Proces Franza Kafki (fot.Pixabay)Proces Franza Kafki (fot.Pixabay)

Proces jako parabola i absurd zawarty w książce Franza Kafki

W tym artykule dowiecie się kim był Franz Kafka oraz o paraboli i absurdzie w książce jego autorstwa. Zaczynajmy.

Kim był Franz Kafka?

Franz Kafka żył w latach 1883-1924. Był czeskim pisarzem, pochodzenia żydowskiego. Pisał w języku niemieckim. Można uważać, że autor był zdominowany przez cztery kompleksy:

  1. Kompleks pochodzenia żydowskiego
  2. Kompleks dominującego ojca, do 35 roku życia mieszkał z rodzicami
  3. Nielubianego zawodu- pracował jako urzędnik w zakładzie ubezpieczeń
  4. Śmiertelnej choroby – gruźlicy
Pomnik Franza Kafki w Pradze w Czechach (fot.Pixabay)
Pomnik Franza Kafki w Pradze w Czechach (fot.Pixabay)

W swoich powieściach stworzył model sytuacji zwanej sytuacją kafkowską, czyli uczucie mrocznej niepewności, zagadkowego i niesprecyzowanego zagrożenia, poczucia znajdowania się pod kontrolą bliżej nieokreślonej siły lub władzy. Przykładami mogą być:

  1. Zagubienie: Bohaterowie kafkowscy często pojawiają się w niezrozumiałych, absurdalnych sytuacjach, których nie można zrozumieć
  2. Biurokracja i nadmierna kontrola: W wielu jego utworach przedstawione są biurokratyczne instytucje lub mechanizmy, które ingerują w życie bohaterów, posiadają dostęp do danych i brak kontroli

Studiował prawo. Jego najważniejszymi utworami są:

  1. Proces
  2. Zamek
  3. Ameryka
Atrybut sędziego (fot.Pixabay)
Atrybut sędziego (fot.Pixabay)

Proces jako parabola

Parabola inaczej przypowieść, to jeden z gatunków literackich. Jest to typ narracyjnej literatury moralistycznej. Przedstawione w niej wydarzenia mają nieść uniwersalne przesłanie np. o charakterze moralnym. Fabuła książki Franza Kafki pasuje do pojęcia przypowieści ponieważ rozważania w niej zawarte mają charakter egzystencjalny i moralny.

Odniesienia w książce

Postacie symbolizujące ludzkie wady

Bohatera spotyka głównie obojętność i przemoc. Życie przyzwyczaja go do przyjęcia biernej postawy, co nie było korzystne w zetknięciu z mechanizmem procesu. Historia ta nie kończy się szczęśliwie. Stanowi pesymistyczną wizję świata i losu człowieka. Przedstawiając bezsensowność i destrukcję w ludzkim organizmie. Jest to znany przykład literatury przedstawiającej absurd i beznadzieję ludzkiego losu.

"Proces" Franza Kafki (fot.Pixabay)
„Proces” Franza Kafki (fot.Pixabay)

Brak konkretów

Nie mamy konkretnie podanego czasu i miejsca akcji. Wiadomo jednak, że akcja trwa rok, jednak nie jest to sprecyzowane. Miejsce akcji również nie jest konkretnie wspomniane. Wiemy tylko, że jest to przestrzeń dużego miasta. Powieść staje się uniwersalna i symboliczna. To miejsce nie jest zidentyfikowane, co pozwala czytelnikowi na artykułowanie różnych kontekstów i czasów.

Uniwersalność

Uniwersalność stanowić tutaj mogą treści etyczne. Kiedy Józef K. zostaje oskarżony świat traci dla niego wymiar realny. Na początku czuł się jak aktor, później to wysłannicy, którzy mają wykonać na nim wyrok wydają się aktorami. Stara się znaleźć jakieś racjonalne wytłumaczenie. Jest to przykład absurdu egzystencjalnego, gdzie jednostka staje się ofiarą biurokratycznego systemu, którego nie rozumie, a któremu nieuchronnie musi podlegać. Przeszedł przez fazę początkową, gdzie czuje się jak aktor w surrealistycznym dramacie. Później, kiedy zostanie znalezione racjonalne wyjaśnienie lub zrozumienie tego, co się dzieje, odkrywa, że wszyscy wokół niego, wraz z wysłannikami systemu, również są zamieszani w tę absurdalną grę.

Teatr (fot. Pixabay)
Teatr (fot. Pixabay)

Motyw wędrówki bohatera

Losy bohatera ukazane są jako wędrówka, która ma pomóc odnaleźć prawdę i wartości. Bohater próbuje znaleźć sens życia. Wędrówka ta jednak ma tragiczny koniec, kończy się śmiercią bohatera. „Proces” stanowi głęboki przekaz o egzystencji, moralności i relacji z destrukcyjnymi siłami społeczeństwa.

Absurd w książce

Absurdem możemy określić wyrażenie lub sytuację, która jest pozbawiona logiki oraz sensu. Pojęcie absurdu często było stosowane w powojennej literaturze francuskiej, głównie w dramacie. Poprzez absurd możemy opisywać świat, kiedy przestał być oparty na ponadczasowych zasadach. W książce absurdem było oskarżenie głównego bohatera. Nie było konkretnych dowodów, aby móc oskarżyć bohatera. Proces nie rozgrywa się tak jak powinien. Rozgrywa się poza bohaterem, nie ma jak się bronić. Sąd przypomina tajemniczą instytucję, która nie jest podobna do prawdziwego sądu.

dramat absurdu (fot.pixabay)
dramat absurdu (fot.pixabay)

Podsumowanie

Poprzez absurd Franz Kafka opisał świat. Świat, w którym człowiek często jest wyobcowany i niezrozumiany. Bohater jest bohaterem tragicznym. Wszystko to, co robi jest skazane na porażkę. Absurd w twórczości Kafki to często irracjonalne, nielogiczne i absurdalne biurokratyczne mechanizmy. W „Procesie” główny bohater Józef K. wystąpił i był procesowany, ale nie wie, za co. To absurdalność systemu prawnego. Twórczość Kafki zmuszająca czytelnika do refleksji nad egzystencją, sensem życia, biurokracji i alienacji w społeczeństwie. To literatura, która powstała, wywołując i tworząc głębszy wpływ na ludzkie byty.

 

Dodaj komentarz:

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

facebook