11 maja 2007 roku odbył się egzamin maturalny z biologii. Arkusz na poziomie podstawowym składał się z 28 pytań rozmieszczonych na 13 stronach; 23 zadania miały charakter otwarty (większość to zadania krótkiej odpowiedzi), a 5 zadań – zamknięty (wielokrotnego wyboru i na dobieranie). Arkusz sprawdzał wiadomości i umiejętności opisane w standardach wymagań egzaminacyjnych dla poziomu podstawowego z zakresu treści Podstawy Programowej. Za poprawne rozwiązanie wszystkich zadań zdający mógł otrzymać 50 punktów.
W zadaniu 1. należało uzupełnić schemat za pomocą odpowiednich nazw trzech różnych układów pełniących istotną rolę w sprawnym funkcjonowaniu organizmu człowieka, w zadaniu 2. – podobnie, wpisać w wyznaczone miejsce nazwę nieruchomego połączenia kości oraz podać przykład i nazwę ruchomego połączenia kości w organizmie człowieka.
W zadaniu kolejnym należało znaleźć w tekście informacje i podać nazwę rodzaju komórek, których zwiększona aktywność w organizmie może doprowadzić do osteoporozy. Następnie, w zadaniu 4. maturzysta miał zaznaczyć, do czego odnosi się zawarta w poleceniu charakterystyka.
Piąte zadanie dotyczyło limfocytów ? należało podać nazwę rodzaju komórek krwi, do którego należą limfocyty oraz określić ich rolę w organizmie człowieka. W zadaniu 6. maturzysta miał na podstawie analizy diagramów określić dwie zmiany, które zachodzą we krwi osoby chorej na AIDS w porównaniu z osobą zdrową, w 7. – na podstawie analizy przedstawionych danych, sformułować dwa wnioski dotyczące wpływu rodzaju spożywanego tłuszczu na zapadalność na chorobę wieńcową. W zadaniu 8. należało podać nazwę składnika odżywczego, którego największą ilość zawierają produkty zbożowe i ziemniaki oraz określić jego rolę dla organizmu człowieka, dziewiąte natomiast wymagało od maturzysty uzasadnienia, że dodawanie do masła, margaryny lub oleju, witamin A i E to forma podawania korzystna dla organizmu ludzkiego, a następnie zaznaczyć główną rolę, jaką odgrywa witamina A.
Zadania 10. i 11. zostały poprzedzone tabelą przedstawiającą normy zapotrzebowania na białko w różnych grupach wiekowych; na jej podstawie maturzysta miał podać dane w postaci diagramu słupkowego (zadanie 10.) oraz sformułować zależność, jaka wynika z podanych informacji (zadanie 11.). Następnie należało wyjaśnić, dlaczego zapotrzebowanie na białko różni się wśród dorosłych i dzieci (zadanie 12.) i na podstawie procesu trawienia białek wpisać nazwy odcinków przewodu pokarmowego, w których działają enzymy: pepsyna, trypsyna, chymotrypsyna, karboksypeptydazy, aminopeptydazy (zadanie 13.).
Zadanie 14. polegało na zaznaczeniu wśród podanych niżej przykładów dwóch takich zachowań człowieka, które przyczyniają się do powstawania szczepów opornych na antybiotyki. W zadaniu 15. natomiast należało w podpunkcie a. wpisać dla każdej z poniższych wydzielin (sok trzustkowy i sok żołądkowy) jej charakterystyczny odczyn (kwaśny, obojętny lub zasadowy), w b. – wyjaśnić j znaczenie, jakie dla funkcjonowania układu pokarmowego ma występowanie różnych odczynów soku trzustkowego i żołądkowego.
Szesnaste zadanie zawierało schemat przemiany węglowodanów w wątrobie człowieka i na jego podstawie maturzysta miał podać, która z przemian powinna zachodzić w dwóch rodzajach diet: ubogiej w węglowodany oraz bogatej w węglowodany, których ilość przez dłuższy czas przekraczała dzienne zapotrzebowanie energetyczne.
W zadaniu 17. należało zaznaczyć taki elementów budowy ciała człowieka (od A do E), w którym może zachodzić zarówno oddychanie tlenowe, jak i fermentacja mlekowa, w 18. – przedstawić rolę glikogenu występującego w mięśniach szkieletowych. W zadaniu 19. natomiast przedstawiono schemat oraz informacje dotyczące regulacji poziomu glukozy we krwi. Na podstawie tych informacji należało uzupełnić schemat.
W zadaniu 20. maturzysta miał narysować wzdłuż każdego neurytu (aksonu), w neuronach A, B i C po jednej strzałce ilustrującej kierunek przepływu impulsu nerwowego. W zadaniu 21. miał do dyspozycji krótką notatkę i na jej podstawie musiał uzasadnić konieczność ograniczania w szpitalach odwiedzin pacjentów będących po transplantacjach. Do zadań 22. i 23. dołączono schemat fragmentu procesu translacji; należało podać nazwę aminokwasu, który zostanie przyłączony w miejscu A na arkuszu, a następnie wypełnić poniższą tabelę, podać nazwy kwasów nukleinowych oznaczonych na rysunku oraz określić rolę każdego z nich w procesie biosyntezy białka.
Zadanie 24. polegało na podaniu przykładu choroby genetycznej człowieka, której objawy mogą być łagodzone dzięki zastosowaniu specjalnie dobranej diety, o ile ta choroba zostanie odpowiednio wcześnie rozpoznana. W zadaniu 25. przedstawiono tabelę z grupami krwi trzech par rodziców oczekujących potomstwa ? maturzysta miał podać numer pary, której potomek mógł mieć grupę krwi AB oraz uzasadnić ten wybór.
W zadaniu 26. oczekiwano od maturzysty przedstawienia własnego stanowiska dotyczącego GMO, w 27. – zaproponowania po jednym konkretnym przykładzie działań człowieka w gospodarstwie domowym i przemyśle, umożliwiającym oszczędne gospodarowanie zasobami czystej wody w Polsce. Zadanie ostatnie, 28., polegało na podaniu trzech cech budowy czaszki człowieka rozumnego odróżniających ją od czaszek wcześniejszych przedstawicieli rodzaju Homo.
Arkusz maturalny online
Źródło: cke.edu.pl
Marta Kozownicka