Wielu z Was zdecydowało się na maturę z historii. Czy jesteście pewni, że przygotowujecie się w najlepszy sposób? Poniżej przedstawiamy Standardy wymagań egzaminacyjnych oraz porady w jaki sposób poradzić sobie z materiałem na egzaminie maturalnym.
STANDARDY WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH Z HISTORII
1. Wiadomości i rozumienie:
Zdający zna faktografię i terminologię historyczną w stopniu umożliwiającym rozumienie przeszłości w odniesieniu do:
- państw ? ich organizacji, struktury władzy, terytorium,
- systemów politycznych,
- struktury i organizacji społeczeństw,
- życia gospodarczego,
- wydarzeń politycznych i militarnych oraz konfliktów i kryzysów społecznych,
- gospodarczych, religijnych i ideologicznych,
- działalności najważniejszych postaci, dynastii, grup społecznych,
- życia religijnego,
- osiągnięć cywilizacyjnych,
- osiągnięć kultury i sztuki, myśli politycznej, społecznej i filozoficznej,
które stosuje do opisu, wyjaśnienia i oceny poniższych zagadnień oraz problemów:
Poziom podstawowy | Poziom rozszerzony |
---|---|
w wymiarze dziejów świata: 1) różnorodność cywilizacji świata w przeszłości i obecnie, 2) konflikty społeczne, wojny, ludobójstwo, w tym Holocaust, 3) przemiany form gospodarowania od czasów najdawniejszych po współczesną rewolucję techniczną oraz historyczny rozwój kultury materialnej, 4) rola państwa jako podstawowej formy zorganizowania społeczeństw i przemiany państw, w wymiarze dziejów Europy: 5) fundamenty Europy; jedność i różnorodność oraz przemiany ideowe, rola chrześcijaństwa w tworzeniu tożsamości europejskiej, 6) kształtowanie się narodów Europy i ich wkład w historię, współistnienie i konflikty pomiędzy państwami, 7) przemiany w obrębie struktur, świadomości i obyczajowości społeczeństw europejskich, w wymiarze historii Polski: 8) przemiany form państwa polskiego, 9) uwarunkowania i przeobrażenia polskiej świadomości narodowej i politycznej, 10) rola Polski w dziejach gospodarki i struktur społecznych Europy, 11) postawy jednostek oraz grup społecznych wobec potrzeb epok, 12) wielokulturowość w dziejach Polski, współistnienie religii i wyznań oraz znaczenie chrześcijaństwa, w tym Kościoła katolickiego. |
jak na poziomie podstawowym oraz: 1) trwałe osiągnięcia cywilizacji starożytnych i religie starożytnego Wschodu, 2) przemiany ustrojowe w Grecji i w Rzymie, 3) powstanie i rozwój religii monoteistycznych, 4) kręgi cywilizacji średniowiecznych; Europa a inne cywilizacje, 5) znaczenie chrześcijaństwa w cywilizacjach średniowiecznej Europy, 6) funkcjonowanie władzy i struktura społeczeństw średniowiecznych, 7) powstanie i rozwój Polski w wiekach średnich oraz znaczenie chrześcijaństwa dla powstania i rozwoju państwowości i kultury polskiej, 8) cywilizacyjne przemiany w Europie od odrodzenia do oświecenia, 9) nowe horyzonty; Europa wobec odmiennych kultur i systemów wartości, 10) przeobrażenia chrześcijaństwa w XVI i XVII wieku, 11) powstanie nowożytnej państwowości, 12) uwarunkowania potęgi i upadku Rzeczypospolitej Obojga Narodów, 13) rewolucja przemysłowa i jej następstwa, 14) mapa polityczna XIX- wiecznej Europy i świata, 15) przemiany świadomości Europejczyków, 16) procesy demokratyzacyjne i parlamentaryzm w XIX wieku, 17) społeczeństwo polskie bez własnego państwa, 18) I i II wojna światowa ? geneza, charakter i następstwa konfliktów, 19) systemy totalitarne i ich zbrodniczy charakter, 20) funkcjonowanie demokracji w XX wieku, 21) ewolucja stosunków międzynarodowych i ich charakter oraz struktury ponadnarodowe w polityce i gospodarce, 22) rewolucja techniczna w XX wieku, 23) przemiany w sferze kultury; sobór watykański II i encykliki papieskie, 24) Rzeczpospolita między okresem zniewolenia a niepodległością. |
2. Korzystanie z informacji
Zdający stosuje faktografię i terminologię historyczną do wyjaśnienia procesu historycznego:
Poziom podstawowy | Poziom rozszerzony |
---|---|
1) umieszcza opisywane wydarzenia w czasie i w przestrzeni, 2) wskazuje przyczyny i skutki wydarzeń, 3) przeprowadza hierarchizację faktów, 4) uwzględnia zmiany zachodzące w czasie, 5) uogólnia fakty, 6) wskazuje cechy charakterystyczne poszczególnych epok i okresów historycznych, 7) korzysta z różnorodnych źródeł wiedzy historycznej ? wyszukuje informacje. |
jak na poziomie podstawowym oraz: 1) korzysta z różnorodnych źródeł wiedzy historycznej ? wyszukuje i interpretuje informacje zgodnie z warsztatem historycznym, 2) wskazuje związki pomiędzy różnymi dziedzinami życia społecznego (polityką, gospodarką, kulturą) w przeszłości. |
3. Tworzenie informacji
Maturzysta:
Poziom podstawowy | Poziom rozszerzony |
---|---|
1) porównuje, czyli wskazuje różnice i podobieństwa między wydarzeniami historycznymi, 2) formułuje oceny, 3) uzasadnia sformułowane oceny. |
jak na poziomie podstawowym oraz: 1) porównuje, czyli wskazuje różnice i podobieństwa między zjawiskami i procesami, 2) krytycznie analizuje i ocenia różne interpretacje historii. |
Jak dobrze przygotować się do matury z historii?
- Ćwiczenia
Należy przede wszystkim wykonywać jak najwięcej zadań testowych. Ćwiczenia z tekstami źródłowymi, praca z mapą, ze źródłami statystycznymi i ikonograficznymi z pewnością pomogą Wam zdać maturę z historii.
- Źródła pisane
Pamiętajcie, że w interpretacji źródła pisanego należy zawsze uwzględniać czas jego powstania oraz intencje autora i jego znajomość opisywanych wydarzeń, trzeba też umieć rozróżniać źródła tekstowe – normatywne, pamiętnikarskie, relacyjne, literackie (krytyka zewnętrzna i wewnętrzna źródła).
- Źródła ikonograficzne
Analizując źródła ikonograficzne, należy wykazać się spostrzegawczością i umiejętnością interpretacji symboli. Wśród źródeł ikonograficznych stanowiących wyposażenie do zadań egzaminacyjnych mogą się znaleźć reprodukcje dzieł sztuki, fotografie, karykatury, plakaty. Różnorodny i bogaty materiał ikonograficzny zawarty jest w podręcznikach Wydawnictwa Szkolnego PWN z serii Historia dla maturzysty.
- Źródła statystyczne
Analizując źródła statystyczne, należy umieć zestawić liczby, wyciągać wnioski na temat przyczyn wzrostu czy spadku prezentowanych wskaźników. Wykonując zadania, zwróć baczną uwagę na tempo pracy, ponieważ czas rozwiązania zadań Arkusza I jest ograniczony do 120 minut. Bardzo dokładnie, ze zrozumieniem czytaj polecenia wszystkich zadań i wykonuj najpierw te, których rozwiązanie nie sprawia Ci żadnych kłopotów.
- Zadania źródłowe
Przygotowując się do rozwiązywania zadań źródłowych, trzeba ćwiczyć umiejętności wyszukiwania informacji, porównywania informacji zawartych w różnych źródłach, poszukiwania analogii, porównywania poglądów i opinii na ten sam temat, formułowania wniosków, oceniania i uzasadniania swojego stanowiska. Zwróćcie uwagę, że przy wielu pytaniach autorzy proszą ucznia o odwołanie się do wiedzy poza źródłowej.
- Wypracowanie
Pisząc krótkie wypracowanie, należy najpierw określić cezury czasowe tematu, dokonać hierarchizacji wydarzeń i ich datowania, a także postaci z nimi związanych. Służy to przejrzystości pracy i pozwala uniknąć przeładowania faktografią. Pamiętajcie, że praca ma być zgodna z tematem i powinna mieć odpowiednią konstrukcję, czyli wstęp, rozwinięcie i zakończenie. Warto zwrócić uwagę na spójność argumentacji i logikę wywodu. Niezwykle ważne jest zaprezentowanie umiejętności dostrzegania związków przyczynowo- skutkowych, oceniania wydarzeń, dokonywania samodzielnych uogólnień. Zakończenie zwykle zawiera podsumowanie tego, co zostało przedstawione w rozwinięciu, czy też udowodnienie tezy postawionej we wstępie.
Należy jeszcze raz podkreślić, że nie zawsze prace będące popisem erudycji autora zasługują na maksymalną ilość punktów. Niemniej ważne jest twórcze i oryginalne podejście do tematu.
Wyniki z ubiegłych lat pokazują, że najwięcej trudności sprawia rozwiązywanie testu oraz napisanie krótkiego wypracowania. Wynik ?źródłowej” części egzaminu był o wiele lepszy. Najsłabiej maturzyści opanowali umiejętności związane z odtwarzaniem faktografii i zastosowaniem jej do opisu wydarzeń historycznych. Pamiętając o kształtowaniu umiejętności, nie wolno więc zapominać o konieczności przyswojenia materiału faktograficznego z uwzględnieniem zasad hierarchizacji.
Źródło: cke.edu.pl
J. Jankowska
Komentarze: