Olimpiada jest organizowana od 1970 roku przez Instytut Badań Literackich PAN. Celem zawodów jest wzbudzenie zainteresowania literaturą i kulturą polską oraz zachęcenie uczniów do zdobywania wiedzy.
W Olimpiadzie Literatury i Języka Polskiego mogą wziąć udział uczniowie szkół ponadgimnazjalnych ? liceów, techników oraz innych szkół, które dają możliwość uzyskania świadectwa dojrzałości. W zawodach mogą wziąć udział także wyróżniający się wiedzą uczniowie gimnazjum.
Zgłoszenie
Aby wziąć udział w Olimpiadzie uczeń powinien poinformować o chęci uczestnictwa swojego nauczyciela języka polskiego na co najmniej dwa tygodnie przed pierwszym etapem zawodów. Następnie dyrektor powołuje Komisję Szkolną składającą się z trzech osób. W przypadku gdy szkoła nie organizuje zawodów I stopnia, dyrektor placówki powinien zapewnić swoim uczniom udział w tym etapie w innej szkole.
Olimpiada literatury i języka polskiego składa się z trzech etapów:
I stopień ? zawody szkolne,
II stopień ? zawody okręgowe,
III stopień ? zawody ogólnopolskie z udziałem uczniów spoza kraju.
Zawody I stopnia
W pierwszym etapie olimpiady uczniowie muszą wykazać się wiedzą i umiejętnościami zawartymi w podstawie programowej z języka polskiego dla szkół średnich na poziomie rozszerzonym.
Zawody I stopnia polegają na napisaniu pracy (rozprawki) na jeden z tematów podanych przez Komitet Główny. Uczestnik może pisać pracę pod opieką nauczyciela polonisty. Odpowiednio dobrane tematy pozwalają sprawdzić poziom wiedzy o języku i literaturze.
Objętość rozprawki powinna wynosić co najmniej 10 stron, ale nie może przekroczyć 15. Pracę można napisać ręcznie bądź wydrukować na komputerze, w takim wypadku obowiązuje czcionka Times New Roman lub Arial, wielkość liter 14 i interlinia 1.0.
Każda praca powinna zostać opatrzona dwoma recenzjami ? nauczyciela, który prowadzi uczestnika do zawodów II stopnia, oraz innego polonisty ze szkoły ucznia. Recenzje mają zawierać tylko pozytywną konkluzję oraz jej uzasadnienie. Następnie szkoła prześle niezbędne dokumenty (pracę, recenzje, opis przebiegu etapu i protokół ze strony internetowej wraz z danymi uczniów) do Komitetu Okręgowego.
Zawody II stopnia
Uczestników drugiego etapu obowiązuje wiedza, umiejętności i lista lektur z podstawy programowej na poziomie rozszerzonym oraz zagadnienia związane z tematem pracy, jaki wybrał uczeń.
Zawody okręgowe składają się z dwóch części. W pierwszej (pisemnej) należy w ciągu 2 godzin napisać pracę związaną z literaturą bądź teatrem, a następnie rozwiązać test językowy w 90 minut. Druga część to rozmowa z jury na temat pracy z I etapu. Zostaną do niej dopuszczeni tylko ci uczniowie, którzy uzyskali co najmniej 40 punktów z pracy pisemnej i 20 z testu albo co najmniej 48 z pracy oraz 16 z testu.
Zawody III stopnia
Do ostatniego etapu dostaje się maksymalnie 180 osób z najlepszymi wynikami. W tej części obowiązuje znajomość listy lektur (zamieszczonej na stronie olimpiady) oraz wybranych przez ucznia tekstów.
Trzeci etap składa się z dwóch części. Pierwszy polega na napisaniu pracy na jeden z podanych tematów ? związanych z historią literatury bądź wiedzą o teatrze ? lub zinterpretowaniu i porównaniu dwóch tekstów poetyckich i/lub prozatorskich. Uczestnik na tę część może przeznaczyć maksymalnie 300 minut. Aby zakwalifikować się do części ustnej należy uzyskać co najmniej 20 punktów na 30 możliwych. Druga część ? ustna ? polega na opracowaniu dwóch tematów, jednego związanego z wiedzą o języku, i drugiego nawiązującego do historii literatury, teorii literatury bądź wiedzy o teatrze. Tematy zostaną wcześniej opublikowane na stronie olimpiady.
W dniu ostatniej części zawodów ogólnopolskich Komitet Główny sporządzi listę laureatów i jeszcze tego samego dnia opublikuje ją na stronie internetowej olimpiady.
Nagrody
Laureaci mogą otrzymać nagrody rzeczowe, oprócz tego Komitet Główny może przyznać także nagrody specjalne – m.in. językoznawczą, za najlepszą rozprawkę, za ciekawe omówienie tematu itd.
K. Macha, źródło: olijp.pl