Jednym z podstawowych punktów, które musisz przerobić w trakcie Twoich maturalnych przygotowań to zapoznanie się z całą, długą listą lektur. W tym spisie oprócz typowych książek możesz znaleźć także wykaz poetów, których niektóre wiersze powinieneś poznać. I może na pierwszy rzut oka wydaje Ci się to niewykonalne, spokojnie, razem damy radę! To naprawdę nic strasznego, bez obaw :)?
W tej lekcji zobaczysz postać poety, który nazywa się Kazimierz Przerwa- Tetmajer. Warto, abyś na początku poznał nieco jego życie, bowiem jak już doskonale wiesz wątek biograficzny może być kluczowy dla właściwego odczytania tego, co autor chciał nam przekazać w swoich dziełach.
Krótka biografia
Autor ten przyszedł na świat w 1865 roku w Ludźmierzu, natomiast zmarł w Warszawie w 1940 roku. Do dzisiaj znany jest przede wszystkim, jako poeta, ale także, jako nowelista, powieściopisarz i dramaturg. To czołowy twórca okresu Młodej Polski. Bardzo często jest także określany, jako pierwszy dekadent tej epoki.
Przerwa-Tetmajer zadebiutował w 1886 roku poematem „Illa”.
Następnie pisał on wiele utworów, które zostały doceniane, dzięki czemu zdobył on nie tylko wiele nagród literackich, ale przede wszystkim grono czytelników. Można powiedzieć, że niejako hołdem i ukoronowaniem jego sławy było uwiecznienie go przez Wyspiańskiego w napisanym przez niego „Weselu”.
Dzieła, jakie napisał ten autor
Szkice, które stworzył to:”Na śmierć Henryka Sienkiewicza”, „Aforyzmy”,”Bajeczny świat Tatr?”
Opowiadania i nowele to: cykl opowieści „Na skalnym Podhalu” i „Ksiądz Piotr”.
Napisane przez niego powieści noszą tytuły:„Legenda Tatr” czy „Otchłań”.
Był także twórcą następujących dramatów: „Rewolucja”, „Judasz” oraz „Mąż-poeta”.
Jednak najbardziej znany był, jako autor wielu wierszy:„Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej”, „Melodia mgieł nocnych”, „Lubię, kiedy kobieta”, „Mów do mnie jeszcze”, „Koniec wieku XIX”, „Nie wierzę w nic”, „Hymn do Nirwany”, „Na Anioł Pański” czy „Wyspa umarłych”.
Jakie są najważniejsze cechy jego twórczości?
Motywy w jego twórczości to: miłość, śmierć, światopogląd, sztuka, piękno przyrody (przede wszystkim gór), filozofia, kobieta, twórca i sens jego pracy, sztuka, dekadentyzm, pesymizm, kryzys końca epoki. Twierdzi się, że autor ten sam wyznaczał kanon podejmowanych wtedy tematów.
Jego utwory uznawane są za swego rodzaju manifesty czasów, w których przyszło mu żyć i tworzyć, wpisywały się one w klimat epoki.
Całą jego twórczość można podzielić na 3 charakterystyczne etapy: etap wczesny, etap dojrzały i etap późny.
Przeszedł do historii, jako twórca najbardziej znanych wierszy o tematyce miłosnej, bowiem pisał erotyki. Można zaobserwować to chociażby w wierszach: „Lubię, kiedy kobieta…”, „A kiedy będziesz moją żoną”, „Ja, kiedy usta ku twym ustom chylę” lub „Mów do mnie jeszcze”.
Poeta szukał różnych sposobów na oderwanie się od ciężkiej dla niego rzeczywistości. Od panującej w jego otoczeniu beznadziejności uciekał w sztukę, naturę, miłość i nirwanę.
Cechy stylu, w jakim pisał to przede wszystkim: korzystanie z symbolizmu, umuzykalnianie swoich utworów, poprzez używanie chociażby wielu wyrazów dźwiękonaśladowczych. Używa on metody zwanej synestezją, łączy ze sobą muzykę, plastykę, słowo i różne dziedziny sztuki. Taka synteza sztuki była charakterystyczna dla impresjonizmu. Stosuje on różnorodne środki artystyczne, które sprawiają, że jego utwory są odbierane wszystkimi zmysłami, przez co lepiej oddziałują na odbiorcę.
Ważny element twórczości tego artysty stanowią często używane przez niego nawiązania do tematyki górskiej, szczególnie upodobał on sobie opisywanie Tatr, bowiem to właśnie na Podhalu się urodził. Natura, górskie pejzaże, folklor, kultura góralska i podziw dla niej były dla niego ważne. Przyroda była dla niego swoistą ucieczką od problemów, ukazywał ją w bardzo barwny, wręcz malarski sposób.
Jednak najbardziej istotny jest fakt, że autor ten był twórcą przełomu wieków. Cierpiał on na chorobę wieku, był schyłkowcem, który głosił filozofię Schopenhauera. Kryzys światopoglądowy, jaki przechodził doprowadził do tego, że stał się dekadentem. Bezpośrednio odbiło się to w jego twórczości. Widać w niej smutek, melancholię, brak wiary w sens życia, pesymizm, melancholia, obawy związane z końcem wieku, lęk oraz uczucie znużenia. W utworach o tej tematyce panował nastrój pełen niepokoju.
Poniżej wykonie jednego z wierszy tego poety:
Podsumowanie
Mam nadzieję, że od teraz ten autor będzie Ci znany, a jego twórczość nie będzie miała przed Tobą żadnych tajemnic i z łatwością, znając charakterystyczne dla niego cechy przeanalizujesz każdy jego wiersz. Powodzenia! :)
Loading ...
