Serdecznie witam Cię w kolejnej lekcji. To następny etap Twoich przedmaturalnych zmagań. Mam nadzieję, że Twoje przygotowania idą zgodnie z planem i zdążysz powtórzyć wszystkie najważniejsze i niezbędne zagadnienia. Zatem mam dla Ciebie dobrą wiadomość. Teraz nieco ułatwię Ci naukę i powtórzymy razem kilka wiadomości dotyczących sonetu oraz postaci Mikołaja Sępa Szarzyńskiego.
Kim jest ten twórca?
Autor ten urodził się około 1550 roku, natomiast zmarł w 1581 roku. Najbardziej jest znany, jako polski poeta.
Tworzył na przełomie epok: renesansu i baroku. Określany jest, jako jeden z najwybitniejszych twórców tego okresu, zaraz obok Jana Kochanowskiego. Jednak mimo, że tworzył w czasie dwóch epok to uważa się go przede wszystkim za prekursora polskiego baroku.
Niestety dorobek tego artysty był niewielki. Do naszych czasów przetrwała tylko jego część. Ważny jest przede wszystkim wydany w 1601 roku tomik wiersz „Rytmy albo Wiersze Polskie”.
Warto także zauważyć, że autor pisał zarówno w języku polskim, jak i po łacinie. A tworzył w szczególności: pieśni, erotyki, fraszki, epitafia, parafrazy psalmów oraz sonety, którym w tej lekcji przyjrzymy się nieco bliżej.
Jakie sonety napisał?
” Sonet I – O krótkości i niepewności na świecie żywota człowieczego”. ” Sonet III – Do Najświętszej Panny”. ” Sonet IV – O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem”. „Sonet V – O nietrwałej miłości rzeczy świata tego”. ” Sonet VI -Do pana Mikołaja Tomickiego”.
Czym charakteryzuje się sonet?
Jest to utwór liryczny, który posiada ściśle określoną, charakterystyczna dla siebie budowę. Składa się on z 14 wersów, które tworzą dwa czterowiersze i dwie tercyny.
Każda z części tego utworu, zarówno pierwsza, jak i druga pełni określoną funkcję. Pierwsza część zwykle ma charakter opisowy. Natomiast druga to część refleksyjna, dotycząca poruszanych w utworze tematów. Najczęściej to refleksja filozoficzna lub liryczna. Ostatnia strofa często stanowi kulminację utworu.
Początków sonetu, jako gatunku literackiego można doszukiwać się w XIII wieku. Za jego twórców uważa się Petrarkę i Dantego.
Gatunek ten wywodzi się z włoskiej poezji ludowej, powstał we Włoszech, a dokładniej na Sycylii.
Wyróżniamy kilka rodzajów sonetów: włoski, francuski i angielski.
Charakterystyczny jest wyszukany i kunsztowny język. Widoczne są: powtórzenia, paralelizmy, gradacje, rymy, anafory, czy wyszukane kompozycje składniowe.
W oświeceniu gatunek ten nieco stracił na popularności. Jego rozkwit na nowo nastąpił dopiero w romantyzmie, kiedy to powstał chociażby cykl sonetów Adama Mickiewicza.
Stworzenie takiego dzieła to duży wysiłek i wyczyn. Jeśli twórcy uda się coś takiego stworzyć jest to wyraz jego kunsztu i wielkości, jako artysty.
Przedstawiciele tego gatunku to: Szekspir, Ronsard, Mickiewicz, Puszkin, Baudelaire, Grabowiecki, Morsztyn, Kochanowski i Kasprowicz.
Mam nadzieję, że ta lekcja nieco przybliżyła Ci omawianą tematykę i pomogła w maturalnych przygotowaniach. Zachęcam Cię do dalszych powtórek i praktycznych ćwiczeń. Powodzenia! :)
Loading ...
