Jak przygotować się do matury z historii muzyki?

Niewiele osób zdaje ten egzamin, ale być może jest to doskonała okazja, aby się wyróżnić. Jeśli tylko interesujecie się muzyką i chcecie połączyć z nią swoją przyszłość, sprawdźcie, jak przygotować się do matury z historii muzyki.

 

Zainteresowania

Ogromne znaczenie ma to, czy obudziło się w Was zainteresowanie sztuką muzyczną i fenomenem jej rozwoju. Jeśli tak, to powinniście poczytać o kierunkach i stylach muzycznych oraz ich przemianach w toku dziejów, zapoznać się z arcydziełami repertuaru muzycznego z różnych epok i postaciami najwybitniejszych kompozytorów. Warto również poszerzać umiejętność interpretowania zjawisk z historii muzyki na tle historii kultury.

Podsumowując, powinniście zwrócić szczególną uwagę na:

• problemy chronologii
• cechy języka muzycznego charakterystycznego dla epok, kierunków i stylów, ośrodków i wybitnych twórców
• dzieje gatunków i form muzycznych, sposobów wykonania muzyki (instrumentarium, zespoły, praktyka wykonawcza) oraz jej zapisu
• znajomość twórczości najwybitniejszych kompozytorów
• podstawowa wiedza o kulturze różnych epok, umożliwiająca postrzeganie poznanych faktów i zjawisk muzycznych w szerszym kontekście.

 

Kontakt ze źródłem

W definicji źródła do historii muzyki można stwierdzić, że będzie nim każdy ślad muzycznej działalności człowieka w przeszłości. Może to być zarówno źródło stricte muzyczne (utwór muzyczny) lub źródło pośrednie (tekst literacki, źródło ikonograficzne)

Należy też zwrócić uwagę na to, że w przyjętej koncepcji egzaminu nie przewiduje się zadań wymagających od maturzysty rozpoznawania konkretnych utworów muzycznych. Oczekiwana jest natomiast umiejętność postrzegania i opisu charakterystycznych cech stylu historycznego i indywidualnego.

W związku z tym należy położyć większy nacisk na słuchanie muzyki łącznie z tekstem nutowym. Umożliwiłoby to wykształcenie umiejętności lepszej korelacji wzrokowo-słuchowej. Dostęp do nut i partytur zdaje się być w dzisiejszych czasach o wiele prostszy i łatwiejszy aniżeli dawniej.

 

Historia muzyki

POZIOM PODSTAWOWY

1. Terminy i pojęcia niezbędne do opisu, analizy i interpretacji historii muzyki.
2. Chronologia epok, szkół kompozytorskich, ośrodków artystycznych, stylów, postaci w muzyce:
   • starożytnej Grecji,
   • średniowiecza,
   • renesansu,
   • baroku,
   • klasycyzmu,
   • XIX wieku (romantyzmu i neoromantyzmu),
   • współczesnej.
3. Zagadnienia szczegółowe realizowane w odniesieniu do wskazanych wyżej epok:
   • ramy czasowe epok, okresów i stylów w muzyce,
   • kultura muzyczna epoki z odniesieniem do innych dziedzin sztuki,
   • cechy stylu muzycznego: historycznego, lokalnego, narodowego, indywidualnego,
   • praktyka wykonawcza: instrumenty, głosy ludzkie, rodzaje zespołów muzycznych,
   • język dźwiękowy: skale, melodyka, harmonika, metrorytmika, kolorystyka, faktura,
   • techniki kompozytorskie, sposoby kształtowania formy,
   • podstawowe gatunki i formy muzyczne,
   • treść i znaczenie w muzyce: ilustracyjność i programowość,
   • twórczość wybranych kompozytorów reprezentatywnych dla epoki, stylu, ośrodka z odniesieniem do biografii,
   • podstawowe notacje muzyczne,
   • wielcy wykonawcy.
4. Analiza źródeł nutowych, dźwiękowych, ikonograficznych i tekstów o muzyce. Osiągnięcia uczniów
5. Znajomość terminów i pojęć z zakresu wiedzy o muzyce i poprawne ich stosowanie do opisu i analizy zjawisk historycznych.
6. Łączenie wiedzy z historii muzyki z wiedzą o kulturze.
7. Chronologiczne porządkowanie:
   • faktów, dzieł, twórców,
   • szkół kompozytorskich, ugrupowań artystycznych, okresów i epok historii muzyki,
   • języka dźwiękowego, technik kompozytorskich, stylów muzycznych.
8. Prezentowanie znajomości:
   • wybranych dzieł muzycznych, biografii i twórczości kompozytorów, szkół kompozytorskich i ugrupowań artystycznych,
   • właściwych dla różnych epok: form i gatunków muzycznych, technik kompozytorskich, stylów muzycznych i praktyk wykonawczych.
9. Samodzielne rozwiązywanie zadań w oparciu o zapis nutowy, nagrania muzyczne, źródła ikonograficzne, podręczniki.

 

POZIOM ROZSZERZONY

Treści nauczania

1. Terminy i pojęcia niezbędne do opisu, analizy i interpretacji historii muzyki.
2. Chronologia epok, szkół kompozytorskich, ośrodków artystycznych, stylów, postaci w muzyce:
   • starożytnej Grecji i innych wybranych kultur starożytnych,
   • średniowiecza,
   • renesansu,
   • baroku,
   • klasycyzmu,
   • XIX wieku (romantyzmu i neoromantyzmu),
   • współczesnej.
3. Zagadnienia szczegółowe realizowane w odniesieniu do wskazanych wyżej epok:
   • ramy czasowe epok, okresów i stylów w muzyce, historyczne i kulturowe determinanty cezur periodyzacyjnych epok, okresów i stylów w muzyce,
   • kultura muzyczna epoki z odniesieniem do innych dziedzin sztuki oraz wydarzeń politycznych i społecznych;
   • cechy stylu muzycznego: historycznego, lokalnego, narodowego, indywidualnego, funkcjonalnego (np. styl teatralny, kościelny), wykonawczego, stylizacja,
   • praktyka wykonawcza: instrumenty, głosy ludzkie, rodzaje zespołów muzycznych, sposoby ich stosowania w gatunkach i stylach muzycznych,
   • język dźwiękowy: skale, melodyka, harmonika, metrorytmika, kolorystyka, faktura,
   • techniki kompozytorskie, sposoby kształtowania formy,
   • podstawowe gatunki i formy muzyczne, ich geneza, przeobrażenia i funkcje,
   • treść i znaczenie w muzyce: ilustracyjność i programowość, retoryka, symbolika, twórczość, biografia i recepcja dzieł wybranych kompozytorów reprezentatywnych dla epoki, stylu, ośrodka,
   • rodzaje zapisu muzyki,
   • wielcy wykonawcy i teoretycy muzyki.
4. Analiza źródeł nutowych, dźwiękowych, ikonograficznych i tekstów o muzyce w kontekście stylistycznym i historycznym.

Osiągnięcia uczniów

1. Znajomość terminów i pojęć z zakresu wiedzy o muzyce i poprawne ich stosowanie do opisu i analizy zjawisk historycznych.
2. Łączenie wiedzy z historii muzyki z wiedzą o kulturze, wydarzeniach politycznych i społecznych.
3. Chronologiczne porządkowanie:
   • faktów, dzieł, twórców,
   • szkół kompozytorskich, ugrupowań artystycznych, okresów i epok historii muzyki,
   • języka dźwiękowego, technik kompozytorskich, stylów muzycznych.
4. Prezentowanie znajomości:
   • wybranych dzieł muzycznych, biografii i twórczości kompozytorów, szkół kompozytorskich i ugrupowań artystycznych,
   • właściwych dla różnych epok: form i gatunków muzycznych, technik kompozytorskich, stylów muzycznych i praktyk wykonawczych,
   • procesów (ciągłości, przeobrażeń, rozwoju, zaniku, afiliacji) występujących w muzyce kolejnych epok.
5. Samodzielne rozwiązywanie zadań oraz formułowanie sądów i ocen zjawisk i procesów występujących w muzyce i kulturze muzycznej w oparciu o zapis nutowy, nagrania muzyczne, źródła tekstowe i ikonograficzne, encyklopedie, podręczniki, literaturę przedmiotu i medialne źródła informacji.

 

 

 

Źródło: star-net.pl, cke.edu.pl
J. Jankowska