Zawód Archeolog

Zawód Archeolog

Zawód Archeologa polega na prowadzeniu badań o społeczno- kulturowej przeszłości człowieka na podstawie wykopalisk znajdujących się w ziemi, czy w wodzie.

Metody badań archeologicznych można podzielić na:

• metody poszukiwania i pozyskiwania źródeł archeologicznych
• metody analizowania źródeł i wydobywania z nich informacji

Archeolog posługuje się analizą dawnych map, analizą historycznej sieci osadniczej, analizą środowiska naturalnego, poszukiwaniem artefaktów na powierzchni ziemi, obserwacją powierzchni z aparatów latających, analizą zawartości fosforu w glebie, jak również rozmaitymi metodami geofizycznymi.

Wszystkie te działania mają służyć ustaleniu:

• chronologii źródeł,
• funkcji wytworów,
• powiązań kulturowych,
• przynależności etnicznej,
• uwarunkowań gospodarczych i ekologicznych,
• organizacji społecznej,
• systemów wierzeniowych.

Od dobrego archeologa wymaga się przede wszystkim cierpliwości, dużej wiedzy i dokładności. W związku z tym, iż materiałów jest naprawdę dużo, osoba wykonująca ten zawód musi ograniczyć swoje zainteresowania do pewnej, wybranej przez siebie specjalności.

Czym jest archeologia?

Archeologia to nauka zajmująca się odtwarzaniem społeczno- kulturowej przeszłości człowieka. Źródła archeologiczne obejmują wytwory ręki ludzkiej (artefakty), ślady wpływu człowieka na środowisko naturalne (ekofakty), jak też i szczątki samych ludzi.

Źródła te można podzielić na:

• nieruchome (obiekty); do kategorii archeologicznych źródeł nieruchomych należą np. pozostałości budowli, groby, starożytne drogi czy ślady orki.
• ruchome (przedmioty); do tej kategorii należą np. narzędzia krzemienne czy fragmenty naczyń glinianych. Ruchome źródła archeologiczne występować mogą w powiązaniu ze źródłami nieruchomymi (obiektami), tworząc z nimi zespół, bądź też występować osobno w postaci tzw. znalezisk luźnych.

Efektywne źródła archeologiczne, czyli te, które rzeczywiście wykorzystywane są przez naukę przy tworzeniu rekonstrukcji przeszłości, są wynikiem całego łańcucha następujących po sobie przekształceń:

• tworzenia się materialnych śladów (korelatów) działań ludzkich w przeszłości (np. wytwarzania narzędzi, wznoszenia budowli czy karczowania lasu),
• procesów depozycji (np. wyrzucania śmieci czy chowania zmarłych),
• procesów podepozycyjnych (np. rozkładu substancji organicznej w ziemi)
• procesu odkrywczego i dokumentacyjnego (działalności archeologów).

Wykształcenie Archeologa

Badania archeologiczne mogą być prowadzone jedynie przez osoby, które posiadają tytuł zawodowy magistra, uzyskany po ukończeniu wyższych studiów na kierunku archeologia oraz odbyły po ukończeniu tych studiów, co najmniej 12-miesięczną praktykę zawodową w zakresie tych badań.

Rynek pracy

Gdzie może znaleźć pracę przyszły archeolog? Niestety niewielu archeologów tuż po studiach może liczyć na pracę w PAN-ie, w muzeum czy na uczelni. Nie każdy też będzie mógł wyjechać na wykopaliska, za to każdy może pisać teksty w dziale naukowym jakiegoś czasopisma lub kręcić filmy dokumentalne.
Tytuł archeologa umożliwia również pracę na stanowiskach eksperckich, takich jak rzeczoznawca ministra kultury ds. archeologii (po spełnieniu dodatkowych warunków zawartych w rozporządzeniu Ministra Kultury z dnia 10 maja 2004 r. w sprawie rzeczoznawców Ministra Kultury w zakresie opieki nad zabytkami – Dz.U. 2004 nr 150 poz. 1579).

Ile zarabia Archeolog?

Według portalu moja-pensja.pl, archeolog zarabia od 1 200 zł do 4 500 zł. 10 procent przedstawicieli tego zawodu otrzymuje wynagrodzenie w wysokości mniejszej niż 1 000 zł. Najwyższe płace na jakie mogą liczyć archeolodzy, to zarobki rzędu 5 200 zł.

Dodatkowe informacje

Rozwój zawodowy możliwy jest w formie kariery naukowej. Dzięki kolejnym stopniom naukowym można stać się wysokiej klasy specjalistą. Dodatkowo warto specjalizować się w konkretnej dziedzinie wykonując działalność zarobkową z czasem dysponując również nieocenionym doświadczeniem. Z racji faktu, że duża część literatury tworzona jest w obcych językach w zawodzie archeologa rozwój zawodowy połączony jest nieodłącznie z nauką języków obcych.

Archeologiem nie może zostać dysgrafik. Większość prac terenowych polega bowiem na sporządzaniu dokumentacji graficznej. Czasami trzeba opisać tysiące elementów i nie można sobie pozwolić na pominięcie któregokolwiek, ponieważ w trakcie wykopalisk niszczy się pewien stan obiektu, a utrwalenie status quo jest niezbędne.

Warto także zapoznać się z nowymi kierunkami, które pozwolą poszerzać swoje umiejętności. Jednym z nich jest Zarządzanie dziedzictwem archeologicznym. Jest to transdyscyplinarna dziedzina teorii i praktyki dotycząca sposobów wykorzystania dziedzictwa archeologicznego w taki sposób, aby uzyskać możliwie jak największą długoterminową korzyść dla obecnych pokoleń.

Inaczej mówiąc zarządzanie dziedzictwem archeologicznym jest podejmowaniem decyzji w kwestii tego, co z materialnego dziedzictwa archeologicznego ludzkości zostanie zachowane oraz w jaki sposób będzie ono wykorzystywane obecnie i w przyszłości.

W Polsce zarządzanie dziedzictwem archeologicznym jest dyscypliną nową i mało znaną. Nauczane jest jako kierunek studiów podyplomowych na Uniwersytecie Poznańskim oraz jako specjalność w ramach studiów w zakresie archeologii na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Na Uniwersytecie Gdańskim na kierunku archeologia Lech Czerniak prowadzi wykład „Ochrona i zarządzanie dziedzictwem archeologicznym”. W Bydgoszczy na WSG są studia podyplomowe „Zarządzanie w Archeologii„.

Opinie o zawodzie

Tadeusz R. z Warszawy, od 7 lat pracuje jako archeolog. Zobaczcie, co Wam radzi:

?Karierę robią ludzie po filozofii, historii, filologii polskiej, archeologii. Nieważne jakie studia skończyłeś, tylko to, co podczas nich robiłeś. Warto z zainteresowaniami wyjść poza amfory kuliste, wióry lewaluaskie i kabłączki skroniowe, czyli zdobyć jakąś praktyczną wiedzę i umiejętności.? Co radzisz studentom tego kierunku? ?Warto szukać wiedzy we własnym zakresie i starać się o różne staże i praktyki. Naturalne działy dla humanistów to: sprzedaż, obsługa klienta, marketing, reklama itp, czyli takie stanowiska i branże, w których liczą się miękkie cechy jak komunikatywność czy kreatywność.? A jak oceniasz same studia? ?Generalnie studia archeologiczne dają dużo. Chociażby dzięki temu, że większość naszych egzaminów jest ustna, potrafimy okiełznać język w sytuacjach stresowych. Umiejętność ta później przydaje się w trakcie rozmów kwalifikacyjnych, a jeszcze później ? w trakcie rozmów z klientami.? Czy trudno zostać archeologiem? ?Nie jest łatwo, ale jest to możliwe. Potrzeba determinacji, determinacji i jeszcze raz determinacji. Im szybciej człowiek wytyczy swoją ścieżkę, tym lepiej. Ale to samo dotyczy inżynierów, lekarzy i finansistów. Słaby inżynier, który kupował wszystkie rysunki na studiach, też nie znajdzie pracy. Liczą się przede wszystkim umiejętności.”

Karol S. z Warszawy studiuje archeologię.. Spytaliśmy, jak czuje się na tym kierunku i czy jest zadowolony ze swojego wyboru.

? Jeśli ktoś ma pasję, to pójdzie na ten kierunek. Chociaż same studia nie są trudne, to jednak czasem dają się we znaki. U Nas na pierwszym roku sporo osób zrezygnowało nie czując powołania, potem trochę na drugim, a już później większość została i tak ciągniemy do magisterki? A jak oceniasz samą pracę?
?No cóż, jest bardzo ciężko. Ostatnie pól roku spędziłem w terenie. Nie tylko minusowa temperatura przeszkadza, chociaż chyba wtedy jest najtrudniej, zwłaszcza jak jeszcze pada śnieg. Latem tez nie zawsze jest przyjemnie przy prażącym słońcu. Dodatkowo jeśli decydujemy się na wyjazd na wykopaliska, to najczęściej na dłuższy czas. Przeważnie od miesiąca w gorę, często na drugim końcu Polski. Przyznam ze jest ciężko przebywać z tymi samymi ludźmi przez kilka miesięcy. Oprócz tego, że pracuje się z nimi na wykopie to jeszcze śpi w jednym miejscu, je itd. Życie prywatne schodzi na dalszy plan. Jeśli jest się osobą odpowiedzialną za dokumentację, czy inwentaryzację, to czasami niestety trzeba być dyspozycyjnym 24h na dobę. Dość normalną sprawą zwłaszcza pod koniec było chodzenie spać koło 2 a wstawanie o 6 na wykop i tak codziennie. Cierpi tez na tym życie rodzinne i uczuciowe… Ale to jest moja pasja, lubię to co robię i nie wyobrażam sobie życia bez tego. Życzę wszystkim samozaparcia w realizacji swoich marzeń.”

 

A Wy jesteście gotowi na takie poświęcenie?

 

Źródło: zawodyregulowane.pl, gazetapraca.pl, perspektywy.pl, moja-pensja.pl
J. Jankowska