Sokrates (fot.pixabay)Sokrates (fot.pixabay)

Sylwetki ważnych filozofów greckich – Sokrates

Zastanawialiście się kiedyś nad tym jak kiedyś pojmowane i rozumiane były wartości w życiu człowieka? Jakie filozofie towarzyszyły temu? Jeżeli nie to dobrze trafiliście, jeżeli tak zachęcamy do przeczytania kilku słów o Sokratesie oraz jego filozofii.

Sokrates był uznawany za jednego z najwybitniejszych myślicieli w dziejach. Uważał, że cnota to najważniejsza wartość etyczna w życiu. Wartości etyczne to podstawy, na których ludzie kierują swoim zachowaniem. Są przewodnikami zachowań, zwykle akceptowanymi w sposób społeczny i pomagają odróżnić, co jest prawidłowe, a co nie. Jednostka ma określone zasady etyczne i w oparciu o nie postępuje w określony sposób.

Wrocław - Wyspa Bielarska, rzeźba Sokratesa autorstwa Stanisława Netswoldowa (fot.wikimedia.org)
Wrocław – Wyspa Bielarska, rzeźba Sokratesa autorstwa Stanisława Netswoldowa (fot.wikimedia.org)

Cnotą dla Sokratesa była:

  • Odwaga
  • Sprawiedliwość
  • Panowanie nad sobą
  • Świadomość dobra i zła

Sokrates uważał, że aby być dobrym człowiekiem i odnosić sukcesy w życiu, trzeba mieć wiedzę. Dla niego wiedza była kluczem do rozpoznawania tego, co jest dobre. Wierzył, że kiedy człowiek zdobywa wiedzę, osiąga też dobro, a wraz z nim szczęście i korzyści. Sokrates uważał, że jeśli jesteś ogarnięty wiedzą i rozumiesz różne rzeczy, będziesz w stanie rozpoznać, co jest dobre i właściwe. Kiedy wiesz, co jest dobre, będziesz w stanie działać zgodnie z tymi zasadami, co ostatecznie przyniesie ci korzyści, szczęście i powodzenie.

Sokrates jako mistrz dyskusji

Potrafił chodzić po Atenach i zadawać ludziom pytania, które skłaniały ich do myślenia. Znany jest przede wszystkim dzięki swojemu unikalnemu stylowi nauczania, który polegał na dialogu i pytaniach. Metoda ta, znana jako elenktyka, miała na celu prowokowanie rozmówcy do samodzielnego myślenia i refleksji. Sokrates nie dążył do przekazywania gotowych odpowiedzi, ale skupiał się na poszukiwaniu prawdy i rozwijaniu umiejętności krytycznego myślenia.

Jest autorem słów:

WSZYSTKO CO WIEM, TO TO, ŻE NIC NIE WIEM,
INNI NATOMIAST SĄDZĄ, ŻE WIEDZĄ TO, CZEGO NIE WIEDZĄ

Akropol ateński, położony na wapiennym wzgórzu o wysokości względnej 70 m (prawie 157 m n.p.m.), zamieszkany w neolicie, w okresie mykeńskim znajdował się tu pałac z megaronem, od VI w. p.n.e. miejsce kultu Ateny. Fot.Wikimedia.
Akropol ateński, położony na wapiennym wzgórzu o wysokości względnej 70 m (prawie 157 m n.p.m.), zamieszkany w neolicie, w okresie mykeńskim znajdował się tu pałac z megaronem, od VI w. p.n.e. miejsce kultu Ateny. Fot.Wikimedia.

Kim właściwie był Sokrates?

Urodził się około 469 roku p.n.e. w Atenach i przez wiele lat prowadził intensywną działalność filozoficzną w tym mieście. Choć Sokrates nie pozostawił żadnych pisanych dzieł, to jego wpływ na filozofię i myśl filozoficzną był ogromny. Pomimo swojej popularności, Sokrates był również kontrowersyjną postacią. Jego bezkompromisowe badanie poglądów i wątpliwości wobec tradycyjnych norm i wartości sprawiło, że wielu ludzi poczuło się zagrożonych. W końcu został oskarżony o naruszanie religii i szkodzenie młodzieży. Sokrates odmówił ucieczki lub rezygnacji z jego filozoficznych przekonań i został skazany na śmierć przez spożycie trucizny w 399 roku p.n.e. Mimo tragicznego zakończenia swojego życia, Sokrates pozostawił niezatarte dziedzictwo dla filozofii. Jego wpływ na myślicieli starożytnych i późniejszych epok był olbrzymi.

Śmierć Sokratesa (fr. La Mort de Socrate) – obraz francuskiego malarza Jacques-Louis Davida z 1787 roku
Śmierć Sokratesa (fr. La Mort de Socrate) – obraz francuskiego malarza Jacques-Louis Davida z 1787 roku

Jego metoda pytań i dialektyka, a także podejście do moralności i wiedzy, wywarły ogromny wpływ na takie postacie jak Platon i Arystoteles, którzy przyczynili się do dalszego rozwoju filozofii greckiej i zachodniej. Dziedzictwo Sokratesa stanowi nie tylko cenny wkład w historię filozofii, ale również inspirację dla współczesnych myślicieli, którzy kontynuują badanie etyki, moralności i natury ludzkiego poznania.

Etyka i moralność: Sokrates poświęcił dużo uwagi badaniu moralności i etyki, skupiając się na pytaniach dotyczących dobra, sprawiedliwości, cnót i natury ludzkiego charakteru. Jego podejście do etyki stawiało pytanie o to, jak żyć dobre i moralne życie, co stanowi problematykę, która wciąż jest badana i dyskutowana przez współczesnych filozofów.

Filozofia jako forma życia: Sokrates żył zgodnie z własnymi przekonaniami i filozoficznymi wartościami, co jest źródłem inspiracji dla tych, którzy wierzą, że filozofia powinna wpływać na sposób, w jaki żyjemy i podejmujemy decyzje w codziennym życiu.

Sokrates wyliczający argumenty, fragment Szkoły Ateńskiej Rafaela ok. 1509 (fot.wikimedia)
Sokrates wyliczający argumenty, fragment Szkoły Ateńskiej Rafaela ok. 1509 (fot.wikimedia)

Podsumowanie

Wnioski płynące z filozofii Sokratesa są nadal aktualne i inspirujące, nawet po wielu wiekach od jego śmierci. Jego przekonanie, że zdobycie wiedzy prowadzi do rozpoznania cnoty i osiągnięcia dobra, jest czymś, co możemy zastosować również w naszym współczesnym życiu. Dążenie do ciągłego rozwoju wiedzy, poszukiwanie prawdy i krytyczne myślenie są wartościami, które wciąż mają ogromne znaczenie. Poprzez zdobywanie wiedzy, możemy lepiej zrozumieć siebie i świat, a także podejmować bardziej świadome i trafne decyzje. Wiedza umożliwia nam również rozwinięcie naszych umiejętności i zdolności, co przekłada się na nasz osobisty i zawodowy sukces. Warto pamiętać cechy filozofii Sokratesa, który dążył do zdobywania wiedzy. Bez wiedzy nie można czynić dobra ani być szczęśliwym.

Podsumowując, Sokrates był filozofem, który głęboko wierzył w moc wiedzy i jej wpływ na nasze życie. Jego przekonania i metoda pytań wciąż mają znaczenie w dzisiejszym społeczeństwie, przypominając nam o wartościach rozwoju intelektualnego, moralnego i poszukiwania prawdy. Filozofia Sokratesa pozostaje źródłem inspiracji dla tych, którzy pragną osiągnąć dobro, szczęście i pożytek w swoim życiu.

Autor: Maria Wysokińska

 

Dodaj komentarz:

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

facebook