Matura 2007 ? biologia rozszerzona ? arkusze maturalne

Egzamin maturalny z biologii na poziomie rozszerzonym w 2007 roku odbył się 11 maja, podobnie jak i egzamin na poziomie podstawowym. Arkusz egzaminacyjny dla maturzystów bardziej zaawansowanych składał się z 39 zadań, na wykonanie których przeznaczono 150 minut.Arkusz zawierał 39 zadań: 30 otwartych i 9 zamkniętych. Wśród zadań otwartych przeważały zadania krótkiej odpowiedzi, natomiast w przypadku zadań zamkniętych zastosowano głównie zadania wielokrotnego wyboru i ?na dobieranie?.Sprawdzano wiadomości i umiejętności opisane w standardach wymagań egzaminacyjnych dla poziomu podstawowego i poziomu rozszerzonego z zakresu treści Podstawy Programowej.Zadanie 1. miało charakter zamknięty ? należało na podstawie danych zaznaczyć trafne wyjaśnienie mechanizmu przenikania tlenu z powietrza pęcherzykowego do krwi oraz dwutlenku węgla z krwi do powietrza pęcherzykowego.W zadaniu 2. maturzysta miał wyjaśnić na podstawie schematu zawartego w zadaniu, dlaczego nie wszystkie składniki znajdujące się we krwi przenikają do płynu dializującego. W zadaniu kolejnym, 3., miał natomiast podać nazwę elementu nefronu, w którym zachodzi filtracja krwi.W zadaniu 4. przedstawiono na schemacie sposoby powstawania bliźniąt; należało uzupełnić schemat w taki sposób, by podane wnioski tworzyły sensowną i zgodną z prawdą całość.Piąte zadanie polegało na skonstruowaniu i wypełnieniu tabeli porównującej funkcjonowanie układów: nerwowego i hormonalnego na podstawie informacji zawartych w tekście.Maturzyści w zadaniu 6. mieli ocenić, czy przedstawione na wykresie wyniki badań świadczą o prawidłowym funkcjonowaniu organizmu pacjenta. Wykres został zawarty w zadaniu.Zadanie 7. polegało na zaznaczeniu dwóch zdań (z podanych) ? takich, które zawierają prawdziwe informacje dotyczące procesów zachodzących w układzie pokarmowym człowieka, a zadanie 8. na udzieleniu odpowiedzi dotyczącej składu chemicznego organizmu roślinnego.W zadaniu 9. należało narysować wykres ? diagram słupkowy, który porównywałby procentową zawartość lipidów, węglowodanów oraz białek w dwóch organizmach, scharakteryzowanych w zadaniu.Zadanie 10. wymagało podania dwóch wspólnych funkcji wody pełnionych przez nią zarówno u roślin, jak i u zwierząt, a 11. – zaznaczyć jeden z podanych fragmentów opisu różnych rodzajów komórek ? taki, który przedstawia opis komórki rośliny lądowej. Swój wybór należało uzasadnić jednym argumentem.Zadanie kolejne, 12., brzmiało w następujący sposób:

Na podstawie analizy tekstu, uzupełnij tabelę, wpisując do niej odpowiednie określenia spośród wymienionych w nawiasach tak, aby ilustrowały zależność pomiędzy ilością obu białek, liczbą komórek satelitarnych (satelitowych) i szybkim przyrostem masy mięśni.

, a 13. składało się z 2 podpunktów, w których należało przyporządkować każdy z wymienionych związków (mioglobinę, glikogen, laktozę, miozynę, immunoglobinę) do białek lub do węglowodanów oraz określić rolę dwóch wybranych spośród nich w organizmie człowieka.W zadaniu 14. podano przykład jednego z procesów katabolicznych zachodzących w komórce; należało podać nazwę tego procesu oraz krótko uzasadnić kataboliczny charakter tego procesu.Zadanie 15. wymagało uzasadnienia, że obecność aerenchymy stanowi przystosowanie roślin wodnych do życia w środowisku wodnym, 16. natomiast uzupełnienia w tabeli informacji dotyczących wiązania CO2 w cyklach obu rodzajów roślin na podstawie analizy danych z dwóch podanych schematów.Maturzysta w zadaniu 17. miał podać przykład jednego ze sposobów, w jaki rośliny zabezpieczają się przed samozapyleniem, w 18. – sformułować problem badawczy do przedstawionego na ilustracji doświadczenia, a w 19. natomiast – sformułować dwa wnioski dotyczące ruchów aparatów szparkowych badanej rośliny na podstawie analizy przedstawionych danych.Do zadań 20. i 21. dołączono wykres przedstawiający wyniki pomiarów wilgotności powietrza i aktywności samic komarów atakujących grupę ludzi. W zadaniu 20. należało sformułować hipotezę badawczą dotyczącą aktywności samic komarów potwierdzoną przedstawionymi wynikami badań, a w 21. określić znaczenie pobranej krwi ssaka dla samicy komara oraz podać przykład negatywnego skutku dla człowieka pobierania jego krwi przez komara.W zadaniu 22. należało poprawnie dokończyć zdanie, wybierając odpowiedzi spośród A do D. W zadaniu 23. maturzysta miał opisać, w jaki sposób utrzymywana jest dwuniciowa struktura cząsteczki DNA.Zadanie 24. przedstawiało tabelę z wynikami badań dotyczących materiału genetycznego pewnego wirusa; w tabeli zawarto informacje o rodzaju nukleotydu oraz procentowej zawartości nukleotydu w badanym materiale. Na podstawie analizy przedstawionych wyników badań należało określić rodzaj:a) kwasu nukleinowego (RNA, czy DNA), który jest materiałem genetycznym tego wirusa.b) cząsteczki (jednoniciowa, czy dwuniciowa), którą ma kwas nukleinowy tego wirusa.Każdą z odpowiedzi uzasadnij jednym argumentem.Polecenie 25. wymagało zapoznania się z rysunkiem schematycznym, na którym przedstawiono chromosomy osobnika muszki owocowej. Maturzysta, przyjmując założenia zawarte w tekście i na ilustracji, miał wpisać w odpowiednie miejsca, oznaczone na rysunku kreskami, symbole literowe alleli osobnika o podanym genotypie oraz zapisać wszystkie rodzaje gamet produkowane przez osobnika muszki owocowej o podanym powyżej genotypie.Kolejne 26., zadanie polegało na zaznaczeniu takiego wykresu, który prawidłowo ilustruje zależność między wiekiem matki, a częstotliwością występowania zespołu Downa u noworodków, a zadanie 27. na podaniu kolejności genów A, B, C w chromosomie.Treść zadania 28. brzmiała: ?Barwa kwiatów groszku pachnącego (Lathyrus odoratus) jest determinowana przez dwie pary odrębnych genów, które współdziałają (wzajemnie się uzupełniają) w tworzeniu barwy purpurowej. W wyniku krzyżówki dwóch odmian groszku o kwiatach białych (AAbb x aaBB), w pokoleniu F1 otrzymano osobniki tylko o kwiatach purpurowych. Następnie skrzyżowano dwa osobniki z pokolenia F1 i w pokoleniu F2 otrzymano 9 osobników o kwiatach purpurowych i 7 osobników o kwiatach białych.? Należało zapisać odpowiednią krzyżówkę pomiędzy dwoma osobnikami z pokolenia F1 oraz podać wszystkie możliwe genotypy osobników o kwiatach purpurowych występujące w pokoleniu F2.W zadaniu 29. należało zaznaczyć nić DNA spośród odpowiedzi A-D, która zawiera informację potrzebną do syntezy przedstawionego łańcucha aminokwasów, korzystając przy tym z tabeli kodu genetycznego, a w 30. natomiast należało zaznaczyć takie dokończenie zdania spośród A-D, które poprawnie definiuje organizmy transgeniczne.Zadanie 31. wymagało od maturzysty wyjaśnia na podstawie analizy rysunków, dlaczego stosowanie kremów z filtrem UV obniża ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej skóry.Zadanie 32. polegało na podaniu nazwy zależności przedstawionej w zawartym w zadaniu tekście oraz określeniu, do którego rodzaju stosunków między populacjami (antagonistyczne, nieantagonistyczne czy neutralne) należy owa zależność.W zadaniu 33. podano tabelę, w której zamieszczono zakresy tolerancji niektórych bakterii względem pH podłoża, w którym występują. Maturzysta miał podać, która z wymienionych powyżej bakterii jest stenobiontem względem badanego czynnika.Na początku zadania 34. podano informację: ?Na korzeniach łubinu w charakterystycznych brodawkach występują symbiotyczne bakterie azotowe z rodzaju Rhizobium.?; należało określić korzyści wynikające z tej formy współżycia dla łubinu oraz bakterii.Zadanie 35. polegało na podaniu dwóch wybranych z podanego tekstu skutki działalności człowieka mające negatywny wpływ na rozmnażanie i rozwój płazów.W zadaniu 36. przedstawiono schemat funkcjonowania jednej ze spalarni odpadów komunalnych i jej wpływ na otoczenia; należało przedstawić swoje stanowisko (za lub przeciw) dotyczące stosowania powyższej metody w Polsce, uzasadniając je dwoma argumentami.Zadanie 37. wymagało od maturzysty podania, w którym z wymienionych w tabeli ekosystemów występuje najgrubsza warstwa ściółki oraz uzasadnienia tej odpowiedzi.Przedostatnie, 38. zadanie, polegało na podaniu dwóch prawdopodobnych przyczyn występowania różnic w czasie rozkładu materii organicznej w ściółce wymienionych w tabeli ekosystemów.W ostatnim, 39. zadaniu należało uporządkować nazwy zwierząt (dinozaury, ssaki owadożerne, trylobity, małpy człekokształtne), wpisując je w odpowiednie miejsca na osi czasu, tak aby odzwierciedlały kolejność pojawiania się tych zwierząt na Ziemi.