Kolejną lekturą, którą musisz poznać przed maturą jest cykl opowiadań Tadeusza Borowskiego. Składają się na niego następujące utwory: „Pożegnanie z Marią”, „U nas w Auschwitzu…”, „Proszę państwa do gazu”, „Dzień na Harmenzach”, „Ludzie, którzy szli” oraz „Bitwa pod Grunwaldem”.
Autor porusza w nich tematykę funkcjonowania więźniów w obozie koncentracyjnym oraz przedstawia realia panujące w tym miejscu. Wszystkie informacje możesz poznać z perspektywy żyjącego tam człowieka , mającego bezpośredni kontakt z okrutnością obozu, odczuwającego wszystko „na własnej skórze”. Jeśli jeszcze nie zdążyłeś przeczytać tej lektury lub chcesz przypomnieć sobie to, co najistotniejsze zapraszam Cię do zapoznania się z tą lekcją.
Jakie są najważniejsze cechy tej lektury?
Autor chciał obiektywnie przedstawić opisywane wydarzenia, postacie, sytuacje. Widać tutaj kunszt jego sztuki, bowiem, mimo, że posługiwał się narracją pierwszoosobową udało mu się opowiadać poprzez przedstawianie suchych faktów, to pewnego rodzaju chłodna relacja.
Głównym bohaterem opowiadań jest, bowiem młody mężczyzna o imieniu Tadek, to postać fikcyjna, jednocześnie jest on także narratorem. Nie powinno się jednak utożsamiać go z autorem.
Bohater tych opowiadań jest zbiorowy. Została scharakteryzowana grupa, jaką stanowili zgromadzeni w obozie więźniowie. Nie ma tutaj skupienia się na indywidualnej jednostce, ale dąży się do całościowego opisania tego środowiska.
Borowski przy opisie bohaterów kieruje się behawioryzmem. Związane jest to z tym, że charakterystykę poszczególnych postaci dokonuje poprzez analizę ich zachowań.
Autor wykreował dzięki temu dziełu nowy typ bohatera. Nazywa się go człowiekiem zlagrowanym, a określenie to pochodzi od łagru, czyli niemieckiej nazwy obozu koncentracyjnego.
Geneza tego dzieła związana jest z doświadczeniami życiowymi Borowskiego. Mamy, zatem do czynienia z wątkiem autobiograficznym, na którym opierają się te opowiadania.
Głównym motywem, który przewija się przez te opowiadania jest śmierć. Jest ona nieodłącznym elementem obozowego życia. Oprócz tego na porządku dziennym obecne jest tam cierpienie, ból, smutek, czy niemożność pogodzenia się z ciężkim losem.
Borowski był jednym z pierwszych psiarzy, którzy poruszali tą tematykę. Dokonał on dogłębnej charakterystyki człowieka, który żyje w obozie, przedstawił, co dzieje się z jego psychiką, jak miejsce, w którym przebywa wpływa na jego funkcjonowanie i zachowanie.
Autor w swoich opowiadaniach nie idealizuje, ale z niezwykłą starannością pokazuje jak obozowe życie może upodlić i zniszczyć człowieka, doprowadzić go do upadku i zezwierzęcenia.
Dużą zaletą tych opowiadań jest ich autentyczność. Autor jest bezkompromisowy, z wielką szczerością opisał to, czego sam był świadkiem. Dzięki jego relacji dzisiaj możemy poznać rzeczywistość, jaka panowała w obozie koncentracyjnym. To rzetelny opis autentycznych zdarzeń, które zostały rzetelnie ukazane.
Autentyczność podkreślona jest dzięki stosowaniu wielu słów, które dla nas są niezrozumiałe, jednak w obozie były swoistym slangiem. To na przykład wyrażenia takie jak: esman, kapo, fleger, kapo lub kanada.
Borowski prawi także o moralności i zasadach etycznych. A raczej lepiej stwierdzić, że wskazuje on na upadek wszelkich wartości, pokazuje, że tam pojęcia takie jak moralność czy etyczne postępowanie nie istnieją. Wszystko zostaje tam odwrócone do góry nogami, dochodzi do całkowitego przewartościowania.
Ludzie w obozie koncentracyjnym nie kierują się żadnymi zasadami, czy normami. Sprawiają to ekstremalne warunki, w jakich nagle przyszło im funkcjonować. W obozie nie ma: solidarności, przyjaźni, miłości, współczucia, współpracy, jest za to bezwzględność, egoizm, codzienna walka o przetrwanie.
Autor wskazuje na pojęcie determinizmu. Związane jest to z tym, że człowiek przychodząc na świat w pewnym okresie nie wybiera go sobie. Z góry jest mu narzucony czas, w którym przyjdzie mu żyć. Czasem jest to moment spokoju, innym razem może być to czas wojny i cierpienia. Człowiek nie ma na niego wpływu, jedyne, co, to może się nauczyć przetrwać i przyzwyczaić do tego, co jest mu dane.
PODSUMOWANIE
Jako podsumowanie tej lekcji obejrzyj poniższy filmik, który skupia się na charakterystyce fenomenu człowieka zlagrowanego:
Loading ...
