„Pan Tadeusz” to jedna z najbardziej znanych polskich książek, między innymi, dlatego istnieje duże prawdopodobieństwo, że może pojawić się na maturze z polskiego. Warto, zatem, abyś poznał najważniejsze motywy, jakie w niej występują, a co za tym idzie główne wątki poruszane w tej lekturze. Jeśli czytałeś tę książkę lekcja ta będzie dla Ciebie świetną powtórką, natomiast, jeśli jej nie znasz to artykuł ten zapoznana Cię z jej treścią.
Zacznijmy od tego, czym w ogóle jest motyw literacki. Najprościej mówiąc motywem literackim możemy nazwać pewien element świata przedstawionego w danym utworze, który ma pewne dodatkowe znaczenie, nie tylko to dosłowne, wprost odczytane. Motywem może być pewna sytuacja, postać, czy przedmiot. Motywów literackich w jednym utworze może być kilka, z drugiej strony także jeden i ten sam motyw może występować w kilku utworach.
MOTYW TRADYCJI
Tradycja pełni istotną rolę w życiu przedstawionych w powieści bohaterów, kieruje ona ich życiem. W lekturze tej pojawia się wiele charakterystycznych obyczajów i zwyczajów. Są to na przykład: zajazd, sejmikowanie, gościnność, zasady zachowania się przy stole, czy w stosunku do kobiet, polowanie, czy prezentacja narzeczonych na specjalnie przygotowanej ku temu uczcie. Poszczególne elementy tej tradycji przekazywane są z pokolenia na pokolenie.
MOTYW MIŁOŚCI
Dwa rodzaje miłości występują w „Panu Tadeuszu”. Pierwsza z nich, ta szczęśliwa przytrafiła się Tadeuszowi i Zosi, natomiast niespełniona dotyczyła uczucia między Ewą Horeszkówną i Jackiem Soplicą.
MOTYW RODZINY
Rodzina jest bardzo ważna w życiu bohaterów tej lektury. Jest ona ostoją każdego jej członka, między krewnymi są silne więzi, zaufanie, oddanie, zawsze mogą oni na siebie liczyć. Panuje także wzajemny szacunek i jedność, rodzina wpływa na tożsamość i całokształt życia bohaterów.
MOTYW DOMU
To miejsce, w którym zbiera się cała rodzina. Zawsze każdy może tam powrócić i poczuć się bezpiecznie. Bez względu na wszystko dla każdego członka rodziny znajdzie się tam miejsce. Dom jest także otwarty dla innych, pełno w nim gości.
MOTYW DZIECIŃSTWA
Ojczyzna to „kraj lat dziecinnych”, to miejsce gdzie człowiek się wychowuje, dorasta, uczy się żyć, to miejsce kształtuje osobowość, wpływa na wartości i zachowanie.
MOTYW ARKADII
Soplicowo, czyli główne miejsce akcji jest wykreowane na krainę, w której panuje wieczne szczęście i pomyślność. Jest to wyodrębnione, wyidealizowane, w którym nie ma mowy o nieszczęściu czy smutku. Panuje tam harmonia, beztroska, dobro, ludzie są dla siebie życzliwi.
MOTYW WSI
Wieś, to miejsce akcji wydarzeń przedstawionych w lekturze. Ukazana jest, jako miejsce szczęśliwości, harmonii, bezpieczeństwa i stabilizacji. Wszystko toczy się tam według pewnego utartego, stałego schematu.
MOTYW OJCZYZNY
Soplicowo możemy odbierać, jako metaforę ojczyzny, a cały utwór, jako wyraz tęsknoty za nią. Soplicowo pełni rolę swoistej „małej ojczyzny”. Takie podejście podkreśla przywiązanie do utraconej ojczyzny.
MOTYW MIŁOŚCI DO OJCZYZNY
Ojczyzna to słowo kluczowe dla tej lektury, nie jest, zatem zaskoczeniem, że podkreślone jest w niej także duże znaczenie dla patriotyzmu. Miłość do ojczyzny i oddanie się jej sprawom przejawia się w zachowaniu i postawach poszczególnych bohaterów. Wyrazem tego jest także kultywowanie tradycji.
MOTYW SZLACHTY
Jeśli chcemy poznać sposób życia szlachty oraz ich obyczaje wystarczy, że przeczytamy „Pana Tadeusza”. Lektura ta zawiera, bowiem charakterystykę tej grupy społecznej. To wszystko jest ukazane na przykładach głównych bohaterów, którzy są przedstawicielami zubożałej szlachty, zamożnych rodów, są magnatami lub arystokratami. Widoczne są tutaj wady, ale także zalety szlachty, często ukazane w zabawny sposób.
MOTYW DWORU SZLACHECKIEGO
Najbardziej widocznym symbolem patriotyzmu i tradycji w tej lekturze jest chyba soplicowski dworek. Jest to swego rodzaju ostoja ostatnich szlacheckich wartości, takich jak gościnność czy zamożność. W tym miejscu niejako „czuje się ojczyznę”.
MOTYW KONFLIKTU
Przejawia się on w sporze o zamek między Horeszkami i Soplicami, który trwa od lat.
MOTYW PRZEMIANY
Jeden z głównych bohaterów, Jacek Soplica z awanturnika zmienia się w spokojnego emisariusza. Zachodzi w nim wewnętrzna przemiana, która umożliwia mu odzyskanie dobrego imienia.
MOTYW PRZYRODY
Przyroda i natura to niezwykle ważny element życia bohaterów. Czasem nawet ma się wrażenie, że jest to dodatkowy bohater tej lektury. Autor dokonuje gloryfikacji przyrody, wskazuje na jej piękno, dostojność i prostotę. Czyni to z pomocą niezwykle malowniczych i dokładnych opisów. Po przeczytaniu kilku wersów można poczuć się tak, jakby było się w Soplicowie i widziało się wszystko na własne oczy.
MOTYW TAŃCA
Chyba każdy ma przed oczami scenę z ekranizacji „Pana Tadeusza”, w której bohaterowie pięknie tańczą poloneza, taniec, który zgodnie z tradycją tańczy się na studniówkach. Scena ta kończy utwór i staje się symbolem odchodzącej w niepamięć szlacheckiej tradycji.
MOTYW MUZYKI
Także muzyka odgrywa tutaj ważna rolę. Bowiem w lekturze przedstawione są trzy koncerty. Mickiewicz w niesamowity sposób przestawia te opisy, używając środków stylistycznych podkreślających melodyjność, rytmiczność i nastrój tych chwil.
Mam nadzieję, że ta lekcja była dla Ciebie pomocna. Ważne bowiem, abyś przed maturą poznał tę lekturę, nie bez powodu przecież „Pan Tadeusz” określany jest jako epopeja narodowa. Dlatego też na zakończenie zapraszam do obejrzenia filmiku dotyczącego tego utworu:
Loading ...
