Literacka Nagroda Nobla przyznawana jest już od 1901 roku. W ciągu tych przeszło stu lat w gronie zdobywców tego prestiżowego wyróżnienia znalazło się czterech Polaków. W kolejności chronologicznej byli to Henryk Sienkiewicz, Władysław Reymont, Czesław Miłosz oraz jedyna kobieta w tym gronie, czyli Wisława Szymborska. Jako maturzysta powinieneś bliżej poznać te osoby, ich życie oraz literackie dokonania. Sposobem na to może być cykl artykułów dotyczący polskich laureatów literackiej Nagrody Nobla.
WŁADYSŁAW REYMONT OTRZYMAŁ NOBLA W 1924 ROKU
Władysław Reymont przyszedł na świat 7 maja 1867 roku, natomiast zmarł 5 grudnia 1925 roku.
Jest on polskim pisarzem, nowelistą i prozaikiem, zajmował się także pisaniem opowiadań i wierszy, choć powstało ich niewiele. Nazywany jest czołowym twórcą okresu Młodej Polski.
Reymont zajmował się w życiu wieloma rzeczami: był robotnikiem kolejowym, krawcem, występował w amatorskim teatrze, zajmował się także pracą dziennikarską. Jego różnorodne działania związane były z trudną sytuacją materialną. Zmienił to rok 1890, kiedy to w czasie jednej ze swoich podróży miał wypadek kolejowy, za co wypłacono mu duże odszkodowanie. Ułatwiło mu to materialną stabilizację i skupienie się na twórczości pisarskiej.
W 1894 roku ukazała się jego debiutancka książka pt. ?Pielgrzymka do Jasnej Góry?. Utwór okazał się sukcesem i przyniósł mu popularność, tak jak i jego kolejne dzieła, a były to na przykład: ?Ziemia obiecana?, ?Bunt?, ?Komediantka?, ?Fermenty? oraz wybitny epos narodowy ?Chłopi?, za który w 1924 roku otrzymał Literacką Nagrodę Nobla. Zapewnił sobie tym miano drugiego polskiego zdobywcy tej nagrody, zaraz po Henryku Sienkiewiczu. Nagroda ta ucieszyła nie tylko samego Reymonta, ale także wielu krytyków i znawców, tak pisał o tym wydarzeniu prof. Martin Fredrik Böök:
„Cieszymy się, że najwyższe odznaczenie literackie przyznano przedstawicielowi odrodzonej i wolnej Polski. Kiedy Akademia wieńczyła Sienkiewicza, nie było jeszcze państwa polskiego. Tak tedy zarówno w latach poniżenia, jak i triumfu, Szwecja dała wyraz swej sympatii i uznania dla utalentowanego narodu polskiego”.
Natomiast Władysław Reymont w taki sposób skomentował przyznane mu wyróżnienie:
„I przyznaję się przed Wami, że ta nagroda uderzyła we mnie istotnym, wstrząsającym piorunem. Bowiem mimo wszelkich nadziei, coraz bardziej zastanawiających pogłosek, w głębi hodowałem niewiarę. Ani na chwilę nie miałem przekonania o dostaniu tej nagrody. Więc kiedy to się stało, poczułem się wprost zdruzgotany wzruszeniem, co w moim stanie serca zaprowadziło mnie znowu do łóżka”.
Jednak twórca, nie mógł osobiście odebrać nagrody. Ciężka choroba skutecznie uniemożliwiła mu przybycie na uroczystość w Szwecji. Za niego nagrodę odebrał Alfred Wysocki. Reymont zmarł w roku następnym, jednak jako zdobywca tego wielkiego wyróżnienia.
CECHY TWÓRCZOŚCI REYMONTA
- zróżnicowanie pod względem formy,
- realizm,
- różnorodność tematyczna,
- wnikliwa obserwacja,
- nie bał się pisać o sprawach kontrowersyjnych,
- łączy realizm z elementami nowatorskimi,
- w jego dziełach widać ślad romantyzmu,
- stosował impresjonizm,
- w naturalistyczny sposób opisywał rzeczywistość,
- stosował krytykę społeczną.
NAJWAŻNIEJSZE MOTYWY LITERACKIE WYSTĘPUJĄCE W ?CHŁOPACH?
- motyw wsi,
- motyw zakazanej miłości,
- motyw rodziny,
- motyw buntu syna wobec ojca,
- motyw ojca,
- motyw przemijania,
- motyw zdrady,
- motyw pracy,
- motyw gromady,
- motyw natury,
- motyw czasu.
PODSUMOWANIE
Znajomość osoby Reymonta jest bardzo istotna dla Ciebie, jako maturzysty. Jego utwory, w szczególności noblowscy ?Chłopi? bardzo często pojawiają się na egzaminie. Dlatego też warto poznać najważniejsze informacje o tej postaci. A więc, jako podsumowanie dzisiejszej lekcji zapraszam do obejrzenia poniższego filmiku:
K.M.