Rozróżnianie mowy zależnej i niezależnej oraz przekształcanie jednej na drugą to umiejętności, które warto odświeżyć przed maturą. Tego typu zadania mogą pojawić w arkuszu z języka polskiego.
Mowa niezależna
To dosłowne przytoczenie wypowiedzi, dokładnie tak, jak zostało wypowiedziane przez nadawcę. Wypowiedź wyróżniona jest przez cudzysłów lub kursywę. Przykład mowy niezależnej z arkusza egzaminacyjnego WSiP (A. Fedorowicz, 2015):
Zakładam, że większość szukała porad, jak się wyleczyć. Teraz planuję wrzucenie do sieci filmu pokazującego, jak być mądrym przed szkodą – deklaruje Rafał Hejna.
Mowa zależna
To przytoczenie wypowiedzi w formie zdania podrzędnego. Powyższe zdanie przekształcone na mowę zależną:
Rafał Hejna deklaruje, że większość szukała porad, jak się wyleczyć. I dodaje, że planuje wrzucenie do sieci filmu pokazującego, jak być mądrym przed szkodą.
Tak jak pokazuje przykład, aby przekształcić mowę niezależną na zależną, należy:
- wskazać nadawcę wypowiedzi
- umieścić czasownik wprowadzający wypowiedzenie
- przytoczyć wypowiedź w formie zdania podrzędnego
Uwaga! Nie można zapomnieć o przekształceniu cytatu, w szczególności zmianie formy czasowników, zaimków oraz sprawdzeniu, czy zdanie jest poprawne i zrozumiałe. Czasami wymagane są większe modyfikacje.
Warto poćwiczyć tę umiejętność, aby nie stracić cennych punktów na egzaminie maturalnym. Można to zrobić na przykład tutaj: epodreczniki.pl. Powodzenia!
Emilia Zachoszcz
Komentarze: