Książka Fiodora Dostojewskiego zapewne jest Wam znana, ale czy pod kątem powieści psychologicznej? Jeżeli nie, serdecznie zapraszamy do czytania, ponieważ skupimy się na analizie psychologicznej tego wyjątkowego dzieła. Na stronie mogliście już znaleźć artykuł o dziełach i twórcach w pozytywizmie, jeżeli jeszcze go nie przeczytaliście, kliknijcie w link i zaczynajmy!
Fiodor Dostojewski – autor
Fiodor Dostojewski był nie tylko wybitnym pisarzem, ale również mistrzem ukazywania złożoności ludzkiej psychiki. W jego powieściach często przewijają się postacie, które borykają się z wewnętrznymi konfliktami, namiętnościami i moralnymi dylematami. Jednym z jego najsłynniejszych dzieł jest Zbrodnia i kara, która ukazuje wewnętrzną walkę głównego bohatera, Rodiona Raskolnikowa, po dokonaniu przestępstwa.
Zbrodnia i kara
To powieść, która ukazuje człowieka, który po dokonanej zbrodni się zmienia. Powieść ta porusza wiele wątków między innymi wątek psychologiczny, kwestię wiary, popełnienie zbrodni na tle miasta – Petersburga. Raskolnikow, główny bohater, dokonuje zbrodni z przekonaniem, że jest ponad prawem i może zabić niewłaściwych ludzi dla większego dobra. Oglądaliście serial „Dexter” na Netflixie? Raskolnikow zachowuje się tutaj analogicznie, jak tytułowy bohater wspomnianego serialu. Natomiast w przypadku powieści Dostojewskiego, jej bohater po dokonaniu haniebnego czynu ulega załamaniu, a zbrodnia wywiera potężny wpływ na jego umysł i emocje.
Zbrodnią jaką dokonał Rodion Romanowicz Raskolnikow było zabicie Alony Iwanowny i jej siostry. Przemiana Raskolnikowa po dokonanej zbrodni jest głównym tematem tej powieści. Początkowo próbuje on usprawiedliwić swój czyn, ale z biegiem czasu zaczyna odczuwać wyrzuty sumienia i poczucie winy. Psychika bohatera jest wewnętrznie rozdarta, a to, co dokonał, goni go w postaci wizji i koszmarnych snów. Poprzez wniknięcie w jego sny, czytelnik może lepiej zrozumieć wewnętrzne przeżycia i lęki. Sny stają się odbiciem jego traumy po popełnieniu zbrodni i obaw przed jej odkryciem. Stan psychiczny Raskolnikowa ulega destabilizacji, co jest w pełni zrozumiałe, biorąc pod uwagę ogromne emocje i napięcie związane z jego czynem.
Petersburg
Wątek miasta jest również ważnym aspektem powieści. Miejsce odgrywa kluczową rolę w wydarzeniach, a także wpływa na psychikę bohatera. Petersburg staje się metaforą skomplikowanego i brutalnego świata, w którym Raskolnikow podejmuje swoje decyzje. Miasto oddziałuje na ludzką psychikę, a jego atmosfera pełna nędzy może wpłynąć na wybory i postępowanie jednostki.
Zbrodnia i kara jako powieść psychologiczna
Powieścią psychologiczną możemy nazwać utwór, w którym zostało ukazane wewnętrzne życie postaci. Narrator skupia się na tym, co czuje bohater. Starał się znaleźć i zrozumieć dlaczego zbrodnia została popełniona. W książce mamy dużo opisów stanu psychicznego bohatera. Popadł w chorobę, depresję, majaczył, miał wyrzuty sumienia przez to, co zrobił. Żył w strachu i nikomu nie mógł powiedzieć o swoim czynie.
W powieści mamy wiele dialogów, dzięki którym możemy dowiedzieć się więcej o losach innych bohaterów, o tym jak potoczyło się ich życie i dlaczego tak wygląda. Rozmowy jakie Rodion prowadził z Sonią pomogły mu dostrzec to, że zbrodnia, którą popełnił była bez sensu i miała ogromny wpływ na jego życie. Podczas tych rozmów Raskolnikow uświadamia sobie, że jego przekonanie o byciu wybitnym i wyżej postawionym nad społeczeństwem było fałszywe. Zrozumiał, że sama próba usprawiedliwienia popełnionej zbrodni była bezpodstawna. Jego wyrzuty sumienia narastały, a psychika uległa załamaniu. Po pewnym czasie, dręczony wyrzutami sumienia bohater przyznał się i został zesłany. Dzięki rozmowom z Sonią, Rodnion dojrzewa, czuł, że musi się przyznać do winy, a kara jaka go spotkała była ukojeniem dla duszy. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się to surową karą, to właśnie dzięki temu doświadczeniu, Raskolnikow miał szansę na oczyszczenie i odkupienie. Ostatecznie uświadomił sobie, że poczucie winy i wyrzuty sumienia nie pozwolą mu na spokojne życie, dopóki nie stawi czoła swojej przeszłości. Sonia pełni rolę moralnego przewodnika dla Rodiona, a jej wewnętrzna dobroć i wiara w możliwość odkupienia poruszają jego sumienie.
Z tej powieści należy wynieść wnioski, głównym jest to, że każda zbrodnia jest złem. Nie można w żaden sposób wytłumaczyć swoich czynów. Dręczące sumienie przysporzyło głównemu bohaterowi wiele szkód, szczególnie na jego psychice. W miarę jak będziemy zagłębiać się w analizę powieści Dostojewskiego, z pewnością odkryjemy, że jest to pisarz, który doskonale rozumiał ludzką psychikę i umiejętnie przedstawiał jej najbardziej skomplikowane aspekty. Czytając jego dzieła pod kątem psychologicznym, możemy lepiej zrozumieć nasze własne emocje, myśli i decyzje. Cała powieść Zbrodnia i kara prowadzi nas do wniosku, że ludzka psychika jest złożona i narażona na wpływy zewnętrzne, jak również konsekwencje naszych własnych działań. Raskolnikow staje się doskonałym przykładem tego, jak zbrodnia i wewnętrzne konflikty mogą wpłynąć na psychikę człowieka. Ta wielowątkowa powieść Fiodora Dostojewskiego nie tylko ukazuje nam psychologiczne aspekty postaci, ale także skłania do refleksji na temat moralności, ludzkiej natury i naszych własnych wyborów.
Autor: Maria Wysokińska
Loading ...
