Poniżej prezentujemy strukturę i formę egzaminu maturalnego z języka polskiego.
Matura z języka polskiego, poziom podstawowy.
Egzamin maturalny z języka polskiego zdawany jest jako przedmiot obowiązkowy wyłącznie na poziomie podstawowym.
Matura z języka polskiego, poziom rozszerzony.
Egzamin maturalny z języka polskiego zdawany jest jako przedmiot dodatkowy na poziomie rozszerzonym.
1a – Opis matury z języka polskiego (poziom podstawowy):
Egzamin maturalny z języka polskiego jako przedmiotu obowiązkowego składa się z dwóch części:
A) ustnej ? zdawanej na jednym poziomie i ocenianej przez przedmiotowy zespół egzaminacyjny,
B) pisemnej ? zdawanej na poziomie podstawowym, ocenianej przez egzaminatorów zewnętrznych okręgowej komisji egzaminacyjnej.
A) część ustna (dwie części):
a) wypowiedzi zdającego na wybrany temat,
b) rozmowy zdającego z przedmiotowym zespołem egzaminacyjnym dotyczącej tematu prezentacji i bibliografii.
B) cześć pisemna (dwie części):
a) egzaminu sprawdzającego rozumienie czytanego tekstu,
b) egzaminu sprawdzającego umiejętność pisania w związku z tekstem literackim zamieszczonym w arkuszu.
1b – Opis matury z języka polskiego (poziom rozszerzony):
Pisemna część egzaminu na poziomie rozszerzonym polega na napisaniu tekstu własnego w związku z tekstem literackim zamieszczonym w arkuszu.
2 – Szczegółowy opis ustnej części egzaminu
Ustna część egzaminu trwa około 25 minut (prezentacja tematu około 15 minut i rozmowa z egzaminatorami ? około 10 minut) i sprawdza przede wszystkim umiejętność komunikacji werbalnej oraz umiejętność organizowania warsztatu pracy.
1) Przygotowanie do egzaminu:
a) nauczyciel języka polskiego przedstawia uczniowi na początku nauki w klasie maturalnej szkolną listę tematów,
b) z listy zaproponowanych tematów uczeń wybiera jeden i określa sposób jego realizacji oraz zakres materiału służącego do opracowania tematu,
c) liczba tematów przygotowanych w szkole przez nauczycieli języka polskiego powinna być taka, by zapewniała uczniom możliwość wyboru ? jeden temat może być wybrany przez kilku uczniów,
d) uczeń klasy przedmaturalnej, w terminie ustalonym przez szkołę, może zgłosić temat własny, wynikający z pozaszkolnych zainteresowań. Temat może być umieszczony na liście, jeśli uzyska akceptację zespołu nauczycieli polonistów redagujących szkolną listę tematów,
e) zgodnie z § 73. ust.5. rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych ?zdający dostarcza przewodniczącemu zespołu egzaminacyjnego wykaz bibliografii wykorzystanej do opracowania tematu nie później niż 4 tygodnie przed terminem części ustnej egzaminu maturalnego z danego języka?. Bibliografia musi być podpisana imieniem i nazwiskiem.
f) razem z bibliografią uczeń przedkłada informacje o materiałach pomocniczych i środkach technicznych, które chce wykorzystać podczas egzaminu,
g) materiały pomocnicze, które uczeń może (o ile temat na to pozwala) wykorzystać podczas egzaminu, to np.: wykonany przez siebie film, nagranie wywiadu lub wypowiedzi(np. gwarowej), fragmenty z literatury pełniące rolę cytatu, reprodukcje dzieł sztuki, kadry z filmu, fotografie (np. zabytków architektury), nagrania muzyczne; zdający może także korzystać z planu prezentacji, którego objętość nie może przekraczać jednej strony formatu A4.
2) Egzamin:
a) w części pierwszej sprawdzana jest umiejętność mówienia, wiedza w zakresie wyznaczonym przez temat i wykorzystanie przygotowanych materiałów pomocniczych,
b) w części drugiej, w której sprawdzane są: rozumienie pytań przez zdającego, umiejętność formułowania odpowiedzi, umiejętność uzasadniania własnego stanowiska, egzaminatorzy podejmują ze zdającym rozmowę dotyczącą tematu lub/i bibliografii; zadane pytania odnotowują w protokole egzaminu,
c) w obu częściach egzaminu, które są dla zdającego obowiązkowe, sprawdza się i ocenia sprawność oraz poprawność językową. Nie ocenia się oddzielnie języka prezentacji i języka rozmowy. Jeżeli zdający nie podjął rozmowy, nie uzyskuje punktów za język.
d) rozmowę na wybrany przez ucznia temat przeprowadza się po wygłoszonej prezentacji.
3. Zasady oceniania ustnej części egzaminu
Egzamin jest oceniany według kryteriów jednakowych w całym kraju. W ustnej części egzaminu ocenie podlegają: prezentacja tematu (zawartość merytoryczna i kompozycja wypowiedzi), rozmowa o problemach związanych z prezentowanym zagadnieniem i sprawność językowa w obu częściach egzaminu.
Za ustną część egzaminu zdający może uzyskać 20 punktów w następującym układzie:
- za prezentację tematu:
5 pkt (3 za zawartość merytoryczną , 2 za kompozycję) ? 25% ogólnej punktacji, - za rozmowę:
7 pkt ? 35% ogólnej punktacji, - za język:
8 pkt (oceniany w obu częściach egzaminu) ? 40% ogólnej punktacji.
Ustną część egzaminu ocenia przedmiotowy zespół egzaminacyjny według kryteriów załączonych na następnej stronie.