Patrząc na niektórych, odnosimy wrażenie, że są osobami wyjątkowo mądrymi, potrafią zachować się w każdej sytuacji i zawsze wiedzą, co powiedzieć. W czym tkwi tajemnica bycia dobrym mówcą? Czy wystarczy tylko dobrać odpowiednie słowa, aby nasze wystąpienie zrobiło wielkie wrażenie na słuchaczach?
Otóż nie. Badania Alberta Mehrabiana dowodzą, że komunikacja niewerbalna stanowi aż 55% całego procesu komunikacyjnego. Natomiast słowo tylko 7%. Od słów większą wagę ma odpowiedni ton głosu (35%). Zatem ważne jest to, co mamy do powiedzenia, ale jeszcze ważniejsze, w jaki sposób to przedstawiamy. Nasze gesty, mimika i mowa ciała przesądzają o powodzeniu wystąpienia lub jego klęsce.
Przygotowując się na egzamin ustny z języka polskiego, musisz opanować nie tylko tekst prezentacji, ale też popracować nad swoim wizerunkiem i zachowaniem.
Grunt to doskonałe przygotowanie merytoryczne
Bardzo dobre przygotowanie merytoryczne da Ci większą pewność siebie. Nie będziesz gubił się, zastanawiał co chwilę, co teraz powinieneś powiedzieć. Zamiast tracić energię na przypominanie sobie prezentacji, możesz ją przeznaczyć na świadome kreowanie swojego wizerunku. Zadbaj także o właściwe przedstawienie tematu. Twoja wypowiedź powinna być zrozumiała i jasna. Jeśli korzystasz z jakichś narzędzi przy prezentacji, pilnuj, aby zostały one odpowiednio wyeksponowane. Nie zasłaniaj ich swoją sylwetką oraz udostępniaj je słuchaczom we właściwym momencie. Na przykład podczas wyświetlania prezentacji multimedialnej slajdy powinny tworzyć harmonijną całość z Twoją wypowiedzią.
Odpowiedni wygląd
Egzamin maturalny wymaga oficjalnego stroju. Jednak na część ustną z języka polskiego możesz pozwolić sobie na strój dostosowany do tematu wystąpienia. Oczywiście musi on być dokładnie przemyślany, aby razem z prezentacją tworzył zwartą całość. Ciekawym strojem możesz wywołać efekt zaskoczenia i zainteresować komisję już na wejściu. Na przykład realizując temat o dialektach terytorialnych języka polskiego jako tworzywie literackim możesz założyć strój związany z regionem, którego mieszkańcy posługują się danym dialektem. Barwny strój ludowy (chociażby śląski czy krakowski) wyróżni Cię spośród ubranych na czarno-biało kolegów i koleżanek, a także zaciekawi komisję.
Jak opanować rozbiegane ręce?
Wiele osób nie wie, co zrobić z rękami podczas przemówień publicznych. Najbardziej zestresowani w akcie desperacji chowają ręce do kieszeni albo bezwładnie nimi wymachują. Unikaj i jednego, i drugiego. Możesz zabrać ze sobą długopis na egzamin. Trzymając go w rękach, nie będziesz musiał martwić się, co z nimi zrobić. Pozwoli Ci to opanować drżenie rąk, mówiące, że jesteś zestresowany. Pamiętaj, że Twoje ręce mówią o Twoich emocjach, dlatego pilnuj, aby Cię nie zdradziły. Musisz się nauczyć nad nimi panować, świadomie i celowo układać w określony sposób. Czy wiesz, że ułożenie rąk w kopułkę (trójkąt) wskazuje na pewność siebie, a ukrywanie powierzchni dłoni na nieszczerość i brak wewnętrznego przekonania o prawdziwości tego, o czym się mówi?
Moduluj odpowiednio ton głosu
Powinieneś tak operować głosem, aby przykuć uwagę słuchaczy przez całe wystąpienie. Jeśli będziesz mówił zbyt cicho, Twoi słuchacze szybko się znudzą. Po kilku minutach natężonego wsłuchiwania się, zmęczony i znudzony odbiorca przestanie zwracać uwagę na to, co masz do powiedzenia. W stanie półuśpienia będzie niecierpliwie czekał, aż skończysz mruczeć pod nosem. Nie możesz też mówić zbyt głośno. Nawet najbardziej tolerancyjna i cierpliwa komisja na egzaminie nie zniesie krzyku przez 15 minut. W trakcie wystąpienia powinieneś także odpowiednio modulować głos. Zniżanie lub podnoszenie głosu, zatrzymywanie się, mówienie szybciej lub wolniej mogą urozmaicić Twoją wypowiedź. Wysokość i barwa głosu powinny się zmieniać w zależności od treści wypowiadanych słów.
Nie stój jak słup
Nie możesz przestać całego wystąpienia na baczność z oczami utkwionymi w jeden punkt. Będzie to wyglądało nienaturalnie i trochę śmiesznie. Postaraj się utrzymywać kontakt wzrokowy ze wszystkimi słuchaczami. Przyjmij swobodną postawę. Możesz w trakcie wystąpienia pozwolić sobie na zmianę miejsca, zwłaszcza jeśli korzystasz z jakichś materiałów pomocniczych.
Zostań mimikiem
Naucz się wyrażać uczucia i myśli za pomocą wyrazu twarzy lub gestów, ale zachowaj umiar i zdrowy rozsądek. Nie możesz mówić o podniosłych lub trudnych sprawach z uśmiechem na twarzy. Podobnie przy temacie swobodnym, radosnym grobowa mina jest niewskazana.
Jak widzisz wszystko zależy od tematu wystąpienia. Nie ma jednego uniwersalnego schematu zachowania się. Doskonały mówca musi wyważyć wszystkie te czynniki. Podczas publicznego wystąpienia słuchacze odbierają nasze wystąpienie zarówno za pomocą zmysłu słuchu, jak i wzroku, dlatego trzeba zwracać uwagę też na to, co mówimy gestami, mimiką, postawą ciała, swoim wyglądem, barwą i tonem głosu, aby nie pozostało to w sprzeczności z wypowiadanymi słowami. Świadome gesty, wyraz twarzy, odpowiednia postawa spowodują, że zostaniemy uznani za ludzi ?mądrych?, którzy wiedzą, co mówią, i są przekonani o swojej racji.
Źródło: Katarzyna Bocheńska, Egzamin ustny z języka polskiego (Biuletyn maturalny, www.cke.edu.pl)
Anna Szcześniak
Loading ...
Komentarze: