Na początku roku szkolnego wybrałeś temat prezentacji na egzamin ustny z polskiego. Najwyższa pora zacząć przygotowywać swoje wystąpienie, matura zbliża się wielkimi krokami. Ani się nie obejrzysz, a będziesz musiał stanąć przed komisją i jak najlepiej zaprezentować swój temat. Jeśli nie wiesz, jak zabrać się do opracowywania prezentacji maturalnej na egzamin ustny z polskiego, skorzystaj z naszych rad.
Nie zostawiaj wszystkiego na ostatnią chwilę
Temat prezentacji znasz już od września. Jeśli jednak jeszcze nic nie zrobiłeś w sprawie egzaminu ustnego z języka polskiego, pora jak najszybciej zacząć. Wydaje Ci się, że masz jeszcze czas na przygotowanie wystąpienia? Jesteś w błędzie. Czas płynie nieubłaganie. Pamiętaj, że tylko systematyczna praca i wcześniejsze przygotowanie zaoszczędzą Ci niepotrzebnych nerw i stresu przed egzaminem.
Określ cel wystąpienia
Sformułowanie celu wystąpienia stanowi podstawę Twojej dalszej pracy. Żeby coś twórczego i wartościowego przygotować, musisz wiedzieć, po co to w ogóle robisz. Dzięki określeniu tezy, głównej idei wystąpienia, nie będziesz miał problemu ze zgromadzeniem argumentów i kontrargumentów oraz sprecyzowaniem, do czego zmierza Twoja wypowiedź. Podczas prezentowania tematu powinieneś kilkakrotnie odwoływać się do postawionej na początku tezy. Jeśli czytasz temat prezentacji i cały czas nie wiesz, od czego zacząć go opracowywać, to spróbuj właśnie określić cel swojego wystąpienia. Przy właściwie postawionej tezie temat wyda Ci się prostszy i łatwiej Ci będzie opracować zagadnienie. Mając cały czas na uwadze cel prezentacji, sam będziesz potrafił ocenić podczas przygotowywania tematu, czy nie odbiegasz za bardzo od głównej problematyki, a przy jego prezentowaniu, czy to, o czym mówisz, jest na pewno zgodne z tematem.
Krok kolejny: gromadzenie i selekcja materiału
Jeśli już postawiłeś główną tezę i określiłeś cel prezentacji, to kolejnym krokiem jest zebranie materiału, który pomoże Ci udowodnić tę tezę. Właśnie ze względu na tę czynność nie możesz przygotowywania prezentacji maturalnej zostawić na ostatnią chwilę. Gromadzenie materiału zajmuje sporo czasu. W zależności od tematu konieczne będzie dotarcie do książek, artykułów, słowników czy materiałów internetowych. Czasem wystarczy odnaleźć kilka tytułów, aby zgromadzić materiały do literatury podmiotu i przedmiotu, a niekiedy potrzeba długich poszukiwań, wędrówki od jednego hasła do drugiego, aby dotrzeć do odpowiednich źródeł (książek, artykułów albo opracowań). Kompletując materiał, porządkuj go odpowiednio, a będziesz miał mniej pracy później. Zanim przystąpisz do opracowywania tematu, przeprowadź selekcję zgromadzonego materiału. Wybierz tylko te informacje i przykłady, które będą najlepiej oddawały treść zagadnienia i stanowiły poparcie tezy.
Zacznij od przygotowania planu wystąpienia
Myśląc o temacie prezentacji i sposobie jego realizacji, będą Ci przychodziły do głowy bardzo różne pomysły. Postaraj się je notować, a później zweryfikuj z postawioną wcześniej tezą. Jeśli rozpiszesz sobie w ten sposób temat, łatwiej Ci będzie określić, które fragmenty prezentacji wymagają dodatkowego uzupełnienia. Taki luźny spis pomysłów może stanowić pierwszą wersję planu, na podstawie której napiszesz ramowy plan prezentacji. Twoje wystąpienie musi mieć spójną i uporządkowaną kompozycję. Ramowy plan wypowiedzi będziesz miał ze sobą na egzaminie, dlatego zadbaj, aby służył Ci on pomocą w chwili, gdy pod wpływem stresu zapomnisz, o czym miałeś dalej mówić. Plan ma także za zadanie przedstawić komisji egzaminacyjnej Twoje działania krok po kroku. Podczas egzaminu członkowie komisji będą uważnie śledzić, czy trzymasz się dostarczonego wcześniej planu.
Wstęp i zakończenie ? priorytety w tworzeniu wystąpienia maturalnego
Okazuje się, że informacje prezentowane we wstępie i w zakończeniu wystąpienia docierają do zmysłów słuchaczy z podwójną siłą, dlatego tak ważne jest odpowiednie przygotowanie tych części w prezentacji maturalnej. Jeśli popełnisz jakiś błąd już na samym początku swojej wypowiedzi, ciężko Ci będzie przekonać komisję o słuszności prezentowanych argumentów w rozwinięciu. Podobnie usterka w zakończeniu zepsuje całościowy efekt wystąpienia. Nie ograniczaj wstępu i zakończenia do napisania po jednym zdaniu. Nie rezygnuj też z wcześniejszego przygotowania początku i końca prezentacji. Błędem jest myślenie, że lepiej się skupić na rozwinięciu, a początek i koniec uda się jakoś zaimprowizować. Jakich jeszcze błędów powinieneś unikać w obu tych częściach wystąpienia maturalnego? Nie próbuj wzbudzać w słuchaczach litości, uprzedzaniem już w pierwszym zdaniu, że jesteś źle przygotowany, bo możesz sobie tylko tym zaszkodzić. Unikaj szablonowych zwrotów i zbyt oczywistych wniosków. We wstępie powinieneś koniecznie podać pełne brzmienie tematu, określić cel wystąpienia (tezę bądź hipotezę), zbudować podłoże do dalszego wystąpienia. Niebanalny wstęp może zawierać jakiś cytat, pytanie retoryczne, odwołanie do aktualnych wydarzeń, przedstawienie planu swojego wystąpienia albo fragment filmu lub muzyki. W zakończeniu wystąpienia postaraj się zebrać problemy, które poruszyłeś w rozwinięciu, powtórz najważniejsze zagadnienia, nie poruszaj już nowych kwestii, nie informuj słuchaczy o swoich słabościach w prezentacji. Pamiętaj o podziękowaniu słuchaczom za uwagę.
Rozwinięcie myśli ? zasadnicza część prezentacji
Pomiędzy wstępem a rozwinięciem powinno być płynne przejście, tzw. pomost. Podobnie między rozwinięciem i zakończeniem. Chociaż poszczególne części wystąpienia muszą być od siebie wyraźnie oddzielone, to konieczne jest użycie kilku zdań, które będą łącznikiem między jedną a drugą częścią. Podziel rozwinięcie wystąpienia na śródtytuły, w których będziesz omawiać kolejne argumenty, stanowiące poparcie przedstawionej we wstępie tezy. Część główna wystąpienia zawiera szczegółowe omówienie tematu, najważniejsze myśli, wyjaśnienia, przykłady popierające argumenty, uzasadnienia. Zadbaj o logiczną prezentację treści. Omawiaj poszczególne wątki osobno.
Diabeł tkwi w szczegółach
Aby Twoje wystąpienie zrobiło dobre wrażenie na słuchaczach, musisz dopracować wszystkie szczegóły prezentacji: zawartość merytoryczną, sposób przedstawienia (ton głosu, gesty, postawę, wygląd), styl wypowiedzi. Jak widzisz prezentacja maturalna to nie jest tylko wygłoszenie napisanego wcześniej przemówienia. Na powodzenie na egzaminie wpływ ma wiele czynników, o których musisz starannie pomyśleć przed egzaminem.
Źródło: Katarzyna Bocheńska, Egzamin ustny z języka polskiego (Biuletyn maturalny, www.cke.edu.pl)
Anna Szcześniak
Loading ...
