Literacka Nagroda Nobla przyznawana jest już od 1901 roku. W ciągu tych przeszło stu lat w gronie zdobywców tego prestiżowego wyróżnienia znalazło się czterech Polaków. W kolejności chronologicznej byli to Henryk Sienkiewicz, Władysław Reymont, Czesław Miłosz oraz jedyna kobieta w tym gronie, czyli Wisława Szymborska. Jako maturzysta powinieneś bliżej poznać te osoby, ich życie oraz literackie dokonania. Sposobem na to może być cykl artykułów dotyczący polskich laureatów literackiej Nagrody Nobla.
WISŁAWA SZYMBORSKA OTRZYMAŁA NOBLA W 1996 ROKU
Noblistka Wisława Szymborska, w związku z tym, że tworzyła w czasach nam współczesnych jest chyba dla nas autorką najbardziej bliską. Warto poznać, zatem jej biografię oraz te najważniejsze wydarzenia, które miały miejsce w jej życiu.
Na początku obejrzyj poniższy filmik i odpowiedz sobie na pytanie: Co wiesz o Szymborskiej?
krótka biografia
Poetka ta żyła 89 lat, bowiem urodziła się 2 lipca 1923 roku, a zmarła 1 lutego 2012 roku. Najbardziej znana jest, jako poetka, jednak trzeba pamiętać, że była również tłumaczką, felietonistką, eseistką, zajmowała się krytyką literacką. Zadebiutowała w 1945, kiedy to jej wiersz „Szukam słowa” ukazał się na łamach „Dziennika Polskiego”.
Jednak jej droga do tej ostatecznej sławy nie była wcale tak łatwa, bowiem początki jej poezji były dość skromne. Mimo to, z każdym nowym dziełem poetka coraz bardziej się rozwijała i zadziwiała wszystkich swoim talentem. I to nie tylko w ojczyźnie, bowiem jej utwory przetłumaczono na ponad czterdzieści języków.
Można powiedzieć, że pisząc kierowała się tym, że liczy się jakość, a nie ilość, najprawdopodobniej dlatego też napisała, można powiedzieć tylko ok. 350 wierszy, co nie stanowi jakieś zawrotnej ilości. Wydała ona 13 tomików ze swoimi utworami: Dlatego żyjemy, Pytania zadawane sobie, Wołanie do Yeti, Sól, Sto pociech, Wszelki wypadek, Wielka liczba, Ludzie na moście, Koniec i początek, Chwila, Dwukropek, Tutaj, Wystarczy oraz Czarna piosenka.
Na poniższym filmiku możesz obejrzeć poetkę czytającą swój wiersz pt. „Miłość szczęśliwa”
Jednak, mimo dość skromnego dorobku zostało jej przyznane wiele nagród, między innymi Nagrodę Fundacji Jurzykowskiego, czy Nagrodę im. Goethego oraz tą najważniejszą, czyli Nagrodę Nobla. Jak podano nagroda ta została jej przyznana:
„za poezję, która z ironiczną precyzją odsłania prawa biologii i działania historii we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”
Wisława Szymborska była osobą bardzo skromną, skrytą, niezwykle ceniła sobie spokój i prywatność. Jednak przyznanie jej tego prestiżowego wyróżnienia wymusiło na niej zwiększenie liczby udzielanych wywiadów, musiała także częściej pokazywać się publicznie. W charakterystyczny dla siebie, nieco ironiczny sposób zwykła nazywać ten czas „tragedią sztokholmską”. Bardzo znamiennie są jej słowa, którymi rozpoczęła swoją mowę przy odbieraniu nagrody:
„Podobno w przemówieniu pierwsze zdanie jest zawsze najtrudniejsze. A więc mam je już poza sobą … Ale czuję, że i następne zdania będą trudne, trzecie, szóste, dziesiąte, aż do ostatniego, ponieważ mam mówić o poezji. Na ten temat wypowiadam się rzadko, prawie wcale. I zawsze towarzyszyło mi przekonanie, że nie robię tego najlepiej. Dlatego mój odczyt nie będzie zbyt długi. Wszelka niedoskonałość lżejsza jest do zniesienia, jeśli podaje się ją w małych dawkach.”
JAKIE SĄ CHARAKTERYSTYCZNE CECHY JEJ TWÓRCZOŚCI?
- w życiu codziennym znajdywała tematy na wiersze,
- skłania czytelnika do własnych przemyśleń,
- tworzyła proste utwory,
- porusza ważne sprawy,
- jej utwory zawierają refleksyjne przemyślenia,
- pisze o człowieku i jego miejscu w świecie,
- zadaje pytania, przez co skłania do refleksji,
- widoczna jest postawa zadziwienia światem,
- dąży do bezpośredniego kontaktu z czytelnikiem,
- prowokacyjność,
- intelektualizm,
- używa ironię i autoironię,
- stosuje lirykę maski,
- odkrywa świat na nowo,
- posługuje się kontrastem,
- tworzy niezwykłe metafory,
- jej poezja stanowiła ciekawe zjawisko językowo- stylistyczne.
PODSUMOWANIE
Znajomość postaci, jaką była Wisława Szymborska jest dla maturzysty bardzo ważna. Bowiem naprawdę często jej utwory pojawiają się na maturze. Szczególnie istotne jest przede wszystkim zaznajomienie się z cechami twórczości, jaką po sobie zostawiła. Dlatego też ta lekcja na pewno przybliżyła Ci te kwestie. A więc od dzisiaj, jeśli przyjdzie Ci opracowywać jej utwory nie będzie to stanowiło dla Ciebie żadnego problemu. :)
K.M.
Loading ...
