Czas na kolejną lekcję. Mam nadzieje, że wszystkie Twoje maturalne przygotowania mają się dobrze :) Teraz wspólnie powtórzymy pewne dość ważne zagadnienie.
Zwrócimy uwagę na najbardziej istotne elementy charakterystyczne dla twórczości na pewno doskonale znanego Ci autora- Williama Szekspira. W tej lekcji przypomnisz sobie, kim był ten człowiek, jakie dzieła napisał oraz jakie cechy twórczości można z nim kojarzyć. A więc zapraszam do nauki! Tradycyjnie zaczniemy od ogólnego zarysowania tej postaci, czasów, w jakich żył i najważniejszych wydarzeń, jakie miały miejsce w jego życiu.
krótka biografia
William Shakespeare (można posługiwać się także spolszczoną wersją jego nazwiska – Szekspir) żył w latach 1564- 1616. Dał się poznać, jako poeta, dramaturg i aktor pochodzący z Anglii. Tam był najbardziej rozpoznawalny, określany jest, jako jeden z najwybitniejszych pisarzy literatury angielskiej, jednak jego sława objęła niemal cały świat.
Jest autorem sonetów, kronik, komedii, tragedii, a także wierszy i poematów. Znany jest także z tego, że był reformatorem teatru.
Jego kunszt i wielkość były impulsem dla innych twórców, dla których stał się inspiracją. W Polsce nawiązywali do niego na przykład: J. Słowacki, A. Mickiewicz, S. Wyspiański czy W. Gombrowicz. Był także inspiracją do reżyserów, którzy na podstawie jego dzieł stworzyli wiele filmów.
Jakie dzieła stworzył?
- Komedie: „Poskromienie złośnicy”, „Sen nocy letniej”, „Wiele hałasu o nic”, „Stracone zachody miłości”, „Wszystko dobre, co się dobrze kończy”, „Dwaj panowie z Werony”, „Opowieść zimowa”.
- Tragedie: „Romeo i Julia”, „Juliusz Cezar”, „Hamlet”, „Otello”, „Makbet”, „Król Lear”.
- Wiersze i poematy: „Sonety”, „Skarga zakochanej”, „Wenus i Adonis”.
- Kroniki: „Król Jan”, „Ryszard III”, „Henryk V”.
Co charakteryzuje jego styl?
- Szekspir okazał się wybitnym twórcą, a jego dzieła po dziś dzień czytane są na całym świecie. Jego twórczość doczekała się nawet tego, że specyficzny styl, w którym tworzył ten autor nazwać możemy stylem szekspirowskim, a szczególnie charakterystyczne są dramaty, które napisał.
- Jego dzieła miały wpływ nie tylko na literaturę, ale także na teatr. Szekspir doprowadził do rozwoju teatru, zwanego elżbietańskim. A jego dzieła nie raz były wystawiane na deskach teatrów.
- W swoich dziełach Szekspir czerpał z przeszłości, widoczne są częste odwołania historyczne, część opisywanych przez niego wydarzeń miała miejsce naprawdę.
- Akcja jego utworów dzieje się w wielu miejscach. Wskazuje to na oderwanie się od klasycznej zasady jedności czasu, miejsca i akcji.
- Akcja jest wielowątkowa.
- Autor zrywa z tradycyjną zasadą decorum. Przejawia się to przede wszystkim w używaniu języka wzniosłego, podniosłego obok zwrotów potocznych i komicznych. Także nastrój ukazywanych scen jest zmienny, bowiem po scenie smutnej może pojawić się śmieszne zdarzenie. W tych samych scenach, obok siebie mogą występować bohaterowie, którzy są wysoko urodzeni, jak i ci niskiego pochodzenia.
- Zmienia się także sposób przedstawiania różnych wydarzeń i scen. Akcja jest bardzo dynamiczna, szybko się zmienia, pełno w niej niespodziewanych zwrotów. Pojawiają się nawet sceny ukazujące różne pojedynki, często bohaterowie umierają na scenie. Dotychczas takie sceny odbywały się poza sceną, tak, aby widzowie ich nie widzieli.
- Zmianie ulega także kreacja bohatera. Wprowadza się zindywidualizowane typy postaci. Posiadają oni specyficzny tylko dla siebie język, odpowiadający ich charakterowi. Bohater ulega metamorfozom w trakcie trwania utworu.
- Nowością było także wprowadzenie scen zbiorowych. Nie ma także chóru. Można stwierdzić, że jego rolę przejęły pojawiające się nadprzyrodzone siły i elementy fantastyczne. Wskazuje to na złamanie dotychczas obowiązującej zasady mimesis.
- Szekspir odszedł także od typowej dla tragedii kompozycji utworu.
- Utwór niesie za sobą moralne przesłanie.
PODSUMOWANIE
Ta lekcja to kolejny krok w Twoich przygotowaniach do matury z polskiego. Mam nadzieję, że omówione wyżej zagadnienie było dla Ciebie jasne i zrozumiałe. Jestem pewna, że od dzisiaj będziesz potrafił powiedzieć kilka słów o Szekspirze, a co ważniejsze będziesz umiał wskazać to, co najbardziej charakterystyczne w jego twórczości.
Dla utrwalenia obejrzyj jeszcze poniższy filmik:
K.M.