15 maja 2012 roku odbył się egzamin maturalny z chemii na poziomie podstawowym i rozszerzonym. Arkusz rozszerzony składał się z 38 pytań, na rozwiązanie których maturzyści mieli 150 minut. Do zdobycia było 60 punktów.
Pierwsze zadanie sprawdzało wiadomości opanowane przez maturzystów: należało określić związki między konfiguracją elektronową a położeniem pierwiastka w układzie okresowym i określić przynależności pierwiastka do bloku oraz ustalić położenie pierwiastka w układzie okresowym na podstawie konfiguracji elektronowej. W zadaniu 2. należało zastosować zasady rozmieszczania elektronów na orbitalach oraz opisać stan elektronów za pomocą liczb kwantowych.
Rozwiązanie zadania 3. wymagało określenia rodzajów wiązań dla typowych cząsteczek związków nieorganicznych i organicznych, a 4. – uzupełnienia brakujących informacji podanych w formie tekstu i wykresu przedstawiającego fragment szeregu promieniotwórczego toru.
Do zadania 5. dołączono schematy ilustrujące budowę cząsteczek wybranych związków kowalencyjnych. Każdemu schematowi maturzysta miał przyporządkować wzór związku chemicznego, którego cząsteczkom można przypisać geometrię zilustrowaną tym schematem. Kolejne zadanie polegało na określeniu wpływu stężenia na przebieg reakcji chemicznej. Do rozwiązania zadania 7. należało zastosować prawo Hessa do obliczenia efektów energetycznych przemian. W zadaniu 8. maturzysta miał wyjaśnić znaczenie zapisu; do zadania dołączony był opis pewnego procesu chemicznego. Następne, 9. polecenie sprawdzało znajomość i korzystanie z pojęć: mol, objętość molowa gazów.
W zadaniu 10. maturzysta miał obliczyć stężenie molowego roztworu, w 11. – napisać równania reakcji na podstawie słownego opisu przemiany. Zadanie 12. składało się z dwóch podpunktów ? podpunkt a. polegał na obliczeniu stężenia jonów wodorowych i wodorotlenkowych oraz pH roztworu, b. na określeniu odczynu roztworu na podstawie podanego stężenia jonów wodorowych. 13. zadanie polegało na obliczeniu pH roztworu, którego proces powstania odpisano w zadaniu, 14.
Do zadania 15. i 16. dołączono krótką informację na temat reakcji wodnego roztworu chlorku kobaltu(II) z wodnym roztworem wodorotlenku sodu. W zadaniu 15. należało na podstawie tego procesu napisać w formie jonowej skróconej lub cząsteczkowej równania podanych reakcji, a w16. – określić charakter chemiczny (kwasowo-zasadowy) wodorotlenku kobaltu (II).
W zadaniu 17. sprawdzano umiejętność odczytania i interpretacji informacji z wykresów oraz znajomość i rozumienie pojęcia szybkość reakcji, równanie kinetyczne.
Maturzysta w zadaniu 18. miał zapisać równania reakcji kwasów i zasad według teorii Brönsteda. Zadanie 19. sprawdzało umiejętność analizy i interpretacji danych zawartych w opracowaniach naukowych lub popularnonaukowych. Zdający mieli ocenić prawdziwość podanych zdań. Kolejne zadanie, 20., polegało na ocenieniu, jak wpłynie na pH buforu amonowego rozcieńczenie go wodą destylowaną. Należało uzupełnić zdanie, wpisując określenia: wzrośnie, zmaleje lub nie zmieni się.
Zadanie 21. polegało na napisaniu równań reakcji chemicznych na podstawie słownego opisu przemian (w podpunkcie a.) oraz dokonaniu uogólnienia i sformułowania odpowiednich wniosków (w podpunkcie b.). W kolejnym zadaniu, 22., należało zaprojektować otrzymywanie różnych substancji w procesach elektrolizy oraz przedstawić przebieg elektrolizy w postaci odpowiednich równań reakcji elektrodowych, a w następnym, 23. – zaprojektowanie ogniwa, w którym dana elektroda metaliczna pełni funkcję anody.
Maturzysta do uzyskania punktów z zadania 24., musiał określić stopnie utlenienia pierwiastka w cząsteczce związku organicznego oraz dokonać interpretacji ilościowej równania reakcji. W zadaniu 25. należało wyjaśnić na prostych przykładach mechanizmy reakcji – na przykładzie reakcji chloru z etanem oraz chloru z benzenem porównać mechanizm reakcji substytucji, którym ulegają węglowodory nasycone i aromatyczne. Zadanie 26. polegało na uzupełnieniu równań reakcji przez dobranie brakujących substratów i produktów oraz na odczytaniu i analizie informacji przedstawionych w formie tekstu o tematyce chemicznej. Wybór informacji niezbędnych bo uzasadnienia własnego poglądu było wymagane do rozwiązania zadania 27., w którym maturzysta miał ocenić, czy za pomocą próby Tollensa można odróżnić glukozę od fruktozy.
W zadaniu 28. przedstawiono wzory (w projekcji Hawortha) ilustrujące budowę wybranych mono- i disacharydów. Zdający miał wskazać wszystkie sacharydy, które dają pozytywny wynik próby Tollensa. By rozwiązać zadanie 29. należało zastosować prawo zachowania masy i prawo zachowania ładunku.
Zadanie 30. sprawdzało znajomość i rozumienie pojęć związanych z izomerią konstytucyjną. Należało wyprowadzić wzory sumaryczne na podstawie wzorów ogólnych szeregów homologicznych oraz zapisać wzory półstrukturalne jednofunkcyjnych pochodnych węglowodorów.
W zadaniu 31. trzeba było uzupełnić brakujące dane na podstawie informacji podanych w zadaniu; należało wskazać alken o największej trwałości oraz alken o najmniejszej trwałości oraz narysować wzory półstrukturalne (grupowe) tych alkenów.
32. zadanie wymagało uzupełnienia charakterystyki glicerolu (propano-1,2,3-triolu), wybierając jedno określenie spośród podanych w każdym nawiasie, 33. – ustalenia, z ilu reszt alaniny i z ilu reszt glicyny składał się badany peptyd.
W zadaniu 34. należało natomiast uzupełnić brakujące dane na podstawie informacji podanych w poleceniu oraz opisać przebieg doświadczeń za pomocą schematu. Kolejne, 35. zadanie polegało na uzupełnieniu luk w schemacie, by stanowił on równanie reakcji ilustrujące otrzymywanie biopaliwa z trioleinianu glicerolu.
W 36. zadaniu należało natomiast podać nazwę zaznaczonych na schemacie oddziaływań między atomami dwóch sąsiednich łańcuchów poli(tereftalano-1,4-fenyloamidu, a w 37. – uzupełnić schemat syntezy kewlaru, wpisując wzór brakującego monomeru.
W zadaniu ostatnim, 38., trzeba było zakwalifikować kewlar do odpowiedniej grupy tworzyw: poliamidów, poliestrów, tworzyw felonowych, żywic epoksydowych.
Arkusz maturalny online
Źródło: cke.edu.pl
Marta Kozownicka
Loading ...
