Zanim zajmiecie się przygotowaniem do matury z fizyki, pierwsze co powinniście zrobić, to zapoznać się ze standardami wymagań egzaminacyjnych. W poniższej tabelce możecie odnaleźć informacje, z czego trzeba się uczyć.
STANDARDY WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH Z FIZYKI
1. Wiadomości i rozumienie
Poziom podstawowy | Poziom rozszerzony |
---|---|
1. Maturzysta posługuje się pojęciami i wielkościami fizycznymi do opisywania zjawisk związanych z: | 1. Maturzysta posługuje się pojęciami i wielkościami fizycznymi do opisywania zjawisk związanych z: |
1) ruchem, jego powszechnością i względnością: a) ruchem i jego względnością, b) maksymalna szybkością przekazu informacji, c) efektami relatywistycznymi, |
1) jak na poziomie podstawowym oraz związanych z ruchem i silami: a) matematycznym opisem ruchu, b) przyczynami zmian ruchu, oporami ruchu, c) energia mechaniczna i zasadami zachowania w mechanice, d) ruchem postępowym i obrotowym, |
2) oddziaływaniami w przyrodzie: a) podstawowymi rodzajami oddziaływań w przyrodzie, b) polami sił i ich wpływem na charakter ruchu, |
2) jak na poziomie podstawowym oraz związanych z polowym opisem oddziaływań: a) polem grawitacyjnym i ruchem mas w polu grawitacyjnym, b) polem elektrycznym i ruchem cząstek w polu elektrycznym, c) polem magnetycznym i ruchem cząstek w polu magnetycznym, |
3) makroskopowymi właściwościami materii a jej budową mikroskopową: a) oscylatorem harmonicznym i przykładami występowania ruchu drgającego w przyrodzie, b) związkami między mikroskopowymi i makroskopowymi właściwościami ciał oraz ich wpływem na właściwości mechaniczne, elektryczne, magnetyczne, optyczne i przewodnictwo elektryczne, |
3) jak na poziomie podstawowym oraz związanych z fizycznymi podstawami mikroelektroniki i telekomunikacji: a) modelami przewodnictwa, własnościami przewodników, dielektryków i półprzewodników, diodą, tranzystorem, b) właściwościami magnetycznymi materii, c) analogowym i cyfrowym zapisem sygnałów, |
4) obwodami prądu stałego: a) przemianami energii w obwodach prądu stałego, b) źródłami napięcia, |
|
5) polem elektromagnetycznym: a) indukcją elektromagnetyczną, b) elektrycznymi obwodami drgającymi, obwodami LC, c) falami elektromagnetycznymi i ich właściwościami, |
|
4) porządkiem i chaosem w przyrodzie: a) procesami termodynamicznymi, ich przyczynami i skutkami oraz zastosowaniami, b) drugą zasadą termodynamiki, odwracalnością procesów termodynamicznych, c) konwekcją, przewodnictwem cieplnym, |
6) jak na poziomie podstawowym oraz związanych ze zjawiskami termodynamicznymi: a) zasadami termodynamiki, ich statystyczną interpretacją oraz przykładami zastosowań, b) opisem przemian gazowych i przejściami fazowymi |
7) zjawiskami hydrostatycznymi i aerostatycznymi oraz ich zastosowaniem, |
|
5) światłem i jego rolą w przyrodzie: a) widmem fal elektromagnetycznych, światłem jako falą, b) odbiciem i załamaniem światła, rozszczepieniem światła białego, barwą światła, c) szybkością światła, d) dyfrakcją, interferencją i polaryzacją światła, e) kwantowym modelem światła, zjawiskiem fotoelektrycznym i jego zastosowaniem, f) budową atomu i wynikającą z niej analizą widmową, g) laserami i ich zastosowaniem, |
|
6) energią, jej przemianami i transportem: a) równoważnością masy i energii, b) rozszczepieniem jądra atomowego i jego zastosowaniem, c) rodzajami promieniowania jądrowego i jego zastosowaniami, |
|
7) budową i ewolucją Wszechświata: a) modelami kosmologicznymi i ich obserwacyjnymi podstawami, b) galaktykami i ich układami, c) ewolucją gwiazd, |
|
8) jednością mikro- i makro świata: a) falami materii, b) dualizmem korpuskularno-falowym materii, c) zasadą nieoznaczoności, d) pomiarami w fizyce, |
|
9) narzędziami współczesnej fizyki i ich rolą w badaniu mikro- i makroświata: a) metodami badawczymi współczesnych fizyków, b) obserwatoriami astronomicznymi, |
|
2. na podstawie znanych zależności i praw wyjaśnia przebieg zjawisk oraz wyjaśnia zasadę działania urządzeń technicznych. |
2. jak na poziomie podstawowym oraz przewiduje przebieg zjawisk. |
2. Korzystanie z informacji
Maturzysta:
Poziom podstawowy | Poziom rozszerzony |
---|---|
1) odczytuje i analizuje informacje przedstawione w formie: a) tekstu o tematyce fizycznej lub astronomicznej, b) tabeli, wykresu, schematu, rysunku, |
1) jak na poziomie podstawowym, |
2) uzupełnia brakujące elementy (schematu, rysunku, wykresu, tabeli), łącząc posiadane i podane informacje, |
2) jak na poziomie podstawowym, |
3) selekcjonuje i ocenia informacje, | 3) jak na poziomie podstawowym, |
4) przetwarza informacje według podanych zasad: a) formułuje opis zjawiska lub procesu fizycznego, rysuje schemat układu doświadczalnego lub schemat modelujący zjawisko, b) rysuje wykres zależności dwóch wielkości fizycznych (dobiera odpowiednio osie współrzędnych, skalę wielkości i jednostki, zaznacza punkty, wykreśla krzywą), c) oblicza wielkości fizyczne z wykorzystaniem znanych zależności fizycznych. |
4) jak na poziomie podstawowym oraz: a) zaznacza niepewności pomiarowe, b) oblicza i szacuje wielkości fizyczne z wykorzystaniem znanych zależności fizycznych. |
3. Tworzenie informacji
Maturzysta:
Poziom podstawowy | Poziom rozszerzony |
---|---|
1) interpretuje informacje przedstawione w formie tekstu, tabeli, wykresu, schematu, |
jak na poziomie podstawowym oraz formułuje i uzasadnia opinie i wnioski. |
2) stosuje pojęcia i prawa fizyczne do rozwiązywania problemów praktycznych, |
jak na poziomie podstawowym oraz formułuje i uzasadnia opinie i wnioski. |
3) buduje proste modele fizyczne i matematyczne do opisu zjawisk, |
jak na poziomie podstawowym oraz formułuje i uzasadnia opinie i wnioski. |
4) planuje proste doświadczenia i analizuje opisane wyniki doświadczeń. |
jak na poziomie podstawowym oraz formułuje i uzasadnia opinie i wnioski. |
Poniżej przedstawiamy kilka porad jak poradzić sobie z egzaminem maturalnym z fizyki:
- Rozwiąż przykładowe testy z fizyki
Najważniejsza jest systematyczność. Poza tym im szybciej zaczniesz, tym większe prawdopodobieństwo, że więcej materiału opanujesz i lepszy wynik uzyskasz na egzaminie maturalnym.
- Uważnie czytaj polecenia
Wielu maturzystów popełniło błąd, ponieważ nie doczytało zadania do końca i któregoś z poleceń nie wykonał wcale. Możecie m. in. podkreślać wszystkie czynności, które należy wykonać w zadaniu.
- Najpierw wzory potem liczby
Jeżeli zadanie wymaga obliczeń, nie wstawiaj od razu wartości liczbowych. Znacznie bezpieczniej będzie podstawić podane w treści wartości dopiero do ostatecznego wzoru.
- Jednostka jest świętością
Błędny zapis jednostki lub jej brak przy ostatecznym wyniku liczbowym oznacza w przypadku zadań rachunkowych utratę 1 punktu. Za każdym razem sprawdź, czy na pewno podałeś właściwą jednostkę. Nie zapominaj też o poprawnym zaokrąglaniu wyników liczbowych.
- Liczy się (przede wszystkim) nie wynik, a tok rozumowania
Nie otrzymasz punktów za poprawne obliczenia i dobry wynik, jeśli będą one konsekwencją zastosowania niepoprawnej metody. Ważne jest, by w czytelny sposób przedstawić tok rozumowania wraz ze wszystkimi etapami rozwiązania zadania. Zapisuj nawet proste obliczenia, unikaj skrótów myślowych.
- Masz wynik? Pomyśl!
Niejeden maturzysta uzyskał w zadaniu wynik, który jest zupełnie nierealny. Powodem może być błąd w rozumowaniu, często chodzi tu jednak o zwykłą pomyłkę w obliczeniach. Zanim „odhaczysz” zadanie jako rozwiązane, spójrz na wynik jeszcze raz – na wszelki wypadek.
- Korzystaj z tablic wzorów
Na szczęście nie wszystkie wzory musisz znać na pamięć – na egzaminie maturalnym będziesz miał możliwość skorzystania z karty wybranych wzorów i stałych fizycznych, opracowanej przez Centralną Komisję Edukacyjną. Nie daj się zaskoczyć – tu sprawdzisz, jakie wzory znajdziesz na karcie. Informacje, których Ci brakuje, solidnie powtórz.
- Fizyka to nie tylko obliczenia
Warto poświęcić czas na rozwijanie umiejętności wyjaśniania przebiegu zjawisk czy zasad działania urządzeń technicznych (to przyda się zresztą nie tylko na maturze!), zaś w ferworze rozwiązywania zadań nie należy zapomnieć o podręcznikach i repetytoriach zawierających materiał teoretyczny. Nie zapominaj też, że w tego rodzaju zadaniach otwartych chodzi o udzielenie precyzyjnej odpowiedzi. Pisanie wszystkiego, co wiesz na dany temat, to zwykła strata czasu.
- Ćwicz rozwiązywanie testów
Warto w domowym zaciszu organizować sobie od czasu do czasu prywatną „próbną maturę”. Zadbaj wtedy o warunki możliwie zbliżone do egzaminacyjnych – odpowiednią ilość czasu (bez przerw w trakcie) i wyłącznie dozwolone pomoce (czyli karta wzorów i stałych fizycznych, linijka, prosty kalkulator). Dzięki takim domowym egzaminom łatwiej będzie wypracować strategie, które pomogą Ci na prawdziwej maturze.
- Bądź dokładny do bólu
Wiele osób niepotrzebnie traci punkty, popełniając głupie błędy – np. nieuważnie przepisując dane z zadania, pomijając jednostkę w odpowiedzi czy myląc się w obliczeniach. Pamiętaj, by wszystko sprawdzać kilkakrotnie (koniecznie zostaw sobie na to wystarczającą ilość czasu).
Źródło: cke.edu.pl, edukolandia.pl
J. Jankowska
Komentarze: