Portal Studiowac.pl i Marlena Ledzianowska, właściciel YUPPIE – firmy specjalizującej się w kursach maturalnych z języka polskiego, zapraszają do kolejnej części darmowego kursu do matury z języka polskiego.
Najpierw jednak krótki test sprawdzający znajomość ostatniej lekcji. Odpowiedz na pytania, by uświadomić sobie poziom swojej wiedzy! Bądź uczciwy wobec samego siebie!
TEST SPRAWDZAJĄCY DO LEKCJI 3:
- Co to jest liryka?
- Jak wygląda schemat klucza przy analizie liryki?
- Jakie dane przedstawiasz we wstępnych informacjach o utworze?
- Jak określasz podmiot liryczny?
- Wymień sześć nazw uczuć?
- Co to jest klamra kompozycyjna?
- Co zawiera zasadniczy rdzeń klucza?
- Jak określić budowę i język utworu? (ogólnie)
- Co oznacza pojęcie „liryczne ja”?
- Co oznacza pojęcie „liryczne ty”?
A teraz nowa lekcja:
Epika zawsze posiada narratora, czyli osobę, która przedstawia fabułę (na fabułę składają się wydarzenia, spiętrzenie wydarzeń tworzących duże napięcie oznacza akcję). Narrator czasami ujawnia się, a nawet prowadzi dialog z czytelnikiem (np. w ?Dżumie? A. Camusa), częściej jest ?przezroczysty?. W epice zawsze coś się dzieje, podobnie jak w dramacie, inaczej niż w liryce.
To zwykle wiecie. Natomiast często zapominacie o tym, że epika to nie tylko utwory prozaiczne, lecz również wierszowane. Najbardziej znanym jest epos, zwany również epopeją. Znacie wszyscy ?Pana Tadeusza? Adama Mickiewicza oraz ?Iliadę? i ?Odyseję? Homera. Tam również jest narrator, mimo iż utwory te pisane są wierszem.
Zatem epika:
- posiada narratora,
- może być pisana wierszem lub prozą,
- ma fabułę,
- na fabułę składają się wydarzenia.
Przypominam to, co pisałam przy tłumaczeniu pojęcia klucza.
- Zawsze (niezależnie od tematu wypracowania i rodzaju literackiego jaki prezentuje analizowany utwór literacki) na początku musi być wstęp, składający się z kilku prostych, czasami banalnych zdań, które będą dotyczyć sedna tematu wypracowania,
- Zawsze (niezależnie od tematu wypracowania i rodzaju literackiego jaki prezentuje analizowany utwór literacki) pierwszy punkt klucza po wstępie stanowi – umiejscowienie fragmentu w całości lektury. Nie dotyczy to oczywiście utworów podanych w całości, czyli liryki. Trzeba zatem napisać w jakiej części lektury znajduje się podany fragment. Najlepiej znać dokładnie treść lektury i wtedy łatwo jest to zrobić. Jednak czasami pamięć nas zawodzi. I co wtedy? Wtedy trzeba wiedzieć, że podpowiedź znajduje się w tekście fragmentu. Dobrze się wczytajcie, a ją znajdziecie,
- Zawsze (niezależnie od tematu wypracowania i rodzaju literackiego jaki prezentuje analizowany utwór literacki) na końcu muszą pojawić się wnioski. To nie jest wcale takie proste. Zależy bowiem od tematu wypracowania i do niego właśnie nawiązuje. Trzeba czytać go wiele razy, żeby odpowiedzieć na pytanie w nim zawarte i wyciągnąć wnioski.
Niezależnie od tematu, po umiejscowieniu tekstu w całości utworu przy analizie epiki pojawia się jako trzeci punkt określenie sytuacji. Trzeba zatem napisać mini streszczenie fragmentu. Wytłumaczyć, gdzie i kiedy toczy się akcja i kto w niej bierze udział.
Następny, czyli czwarty, punkt klucza zależy już od sformułowania tematu. Jeśli w temacie jest mowa o charakterystyce bohaterów, to właśnie ona będzie rdzeniem klucza. Ten punkt musi być musi zawierać najwięcej informacji. Wtedy trzeba po kolei wyciągać z tekstu wszystkie cechy postaci, by w wypracowaniu umieścić ich charakterystyki. Im dokładniej przeczytamy tekst, tym więcej elementów klucza zawrzemy w wypracowaniu.
Kolejny punkt zwykle dotyczy odwołania do całości utworu. Należy zatem przypomnieć sobie treść lektury i dopasować pewne jej elementy do tematu wypracowania maturalnego.
W całości wygląda to zatem następująco:
- wstęp – kilka prostych zdań dotyczących tematu,
- umiejscowienie fragmentu w całości lektury,
- określenie sytuacji (czas, miejsce, bohaterowie),
- rdzeń klucza, czyli to co zasadniczo dotyczy tematu (np., charakterystyka bohaterów, cechy bohatera romantycznego, itp.),
- odwołanie do całości utworu,
- wnioski.
Tak wygląda schemat „klucza” do analizy epiki. Według niego można pisać wypracowanie maturalne.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
Autorem kursu jest Marlena Ledzianowska właściciel YUPPIE – firmy specjalizującej się w kursach maturalnych z języka polskiego. Marlena Ledzianowska jest absolwentką filologii polskiej na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Podyplomowych Studiów Public Relations w WSB w Toruniu. Pracowała w różnych typach szkół przez 12 lat. Uczyła języka polskiego, kultury języka polskiego oraz retoryki dziennikarskiej. Od ponad dziesięciu lat przygotowuje do matury z języka polskiego z ogromnym powodzeniem. Jej uczniowie osiągają zwykle wyniki powyżej 80% punktów zarówno w przypadku matury rozszerzonej, jak i podstawowej. Najlepsi zdają maturę pisemną na ponad 90%, a ustną na 100%. Przeczytaj więcej…
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
Loading ...
