matura polski darmowy kurs maturalny z języka polskiegomatura polski darmowy kurs maturalny z języka polskiego

Lekcja 4: Jak tworzy się „klucz” przy analizie epiki?

Portal Studiowac.pl i Marlena Ledzianowska, właściciel YUPPIE – firmy specjalizującej się w kursach maturalnych z języka polskiego, zapraszają do kolejnej części darmowego kursu do matury z języka polskiego.

 

poprzednia lekcja kursu maturalnego darmowy kurs maturalny z języka polskiego kolejna lekcja kursu maturalnego

 

Najpierw jednak krótki test sprawdzający znajomość ostatniej lekcji. Odpowiedz na pytania, by uświadomić sobie poziom swojej wiedzy! Bądź uczciwy wobec samego siebie!

 

TEST SPRAWDZAJĄCY DO LEKCJI 3:

  1. Co to jest liryka?
  2. Jak wygląda schemat klucza przy analizie liryki?
  3. Jakie dane przedstawiasz we wstępnych informacjach o utworze?
  4. Jak określasz podmiot liryczny?
  5. Wymień sześć nazw uczuć?
  6. Co to jest klamra kompozycyjna?
  7. Co zawiera zasadniczy rdzeń klucza?
  8. Jak określić budowę i język utworu? (ogólnie)
  9. Co oznacza pojęcie „liryczne ja”?
  10. Co oznacza pojęcie „liryczne ty”?

odpowiedzi do testu

 

A teraz nowa lekcja:

 

Epika zawsze posiada narratora, czyli osobę, która przedstawia fabułę (na fabułę składają się wydarzenia, spiętrzenie wydarzeń tworzących duże napięcie oznacza akcję).  Narrator czasami ujawnia się, a nawet prowadzi dialog z czytelnikiem (np. w ?Dżumie? A. Camusa), częściej  jest ?przezroczysty?.  W epice zawsze coś się dzieje, podobnie jak w dramacie, inaczej niż w liryce.

To zwykle wiecie. Natomiast często zapominacie o tym, że epika to nie tylko utwory prozaiczne, lecz również wierszowane. Najbardziej  znanym jest epos, zwany również epopeją. Znacie wszyscy ?Pana Tadeusza?  Adama Mickiewicza oraz ?Iliadę? i ?Odyseję? Homera. Tam również jest narrator, mimo iż utwory te pisane są wierszem.

 

Zatem epika:

  • posiada narratora,
  • może być pisana wierszem lub prozą,
  • ma fabułę,
  • na fabułę składają się wydarzenia.

Przypominam to, co pisałam przy tłumaczeniu pojęcia klucza.

  • Zawsze (niezależnie od tematu wypracowania i rodzaju literackiego jaki prezentuje analizowany utwór literacki) na początku musi być wstęp, składający się z kilku prostych, czasami banalnych zdań, które będą dotyczyć sedna tematu wypracowania,

 

  • Zawsze (niezależnie od tematu wypracowania i rodzaju literackiego jaki prezentuje analizowany utwór literacki) pierwszy punkt klucza po wstępie stanowi  – umiejscowienie fragmentu w  całości lektury.  Nie dotyczy to oczywiście utworów podanych w całości, czyli liryki. Trzeba zatem napisać w jakiej części lektury znajduje się podany fragment. Najlepiej znać dokładnie treść lektury i wtedy łatwo jest to zrobić. Jednak czasami pamięć nas zawodzi. I co wtedy? Wtedy trzeba wiedzieć, że  podpowiedź znajduje się w tekście fragmentu. Dobrze się wczytajcie, a  ją znajdziecie,

 

  • Zawsze (niezależnie od tematu wypracowania i rodzaju literackiego jaki prezentuje analizowany utwór literacki) na końcu muszą pojawić  się wnioski.  To   nie jest wcale takie proste. Zależy bowiem  od tematu  wypracowania  i do niego właśnie nawiązuje. Trzeba czytać go wiele razy, żeby odpowiedzieć na pytanie w nim zawarte i wyciągnąć wnioski.

Niezależnie od tematu, po umiejscowieniu tekstu w całości utworu przy analizie epiki pojawia się jako trzeci punkt określenie sytuacji. Trzeba zatem napisać mini streszczenie fragmentu. Wytłumaczyć, gdzie  i kiedy  toczy się akcja i kto w niej bierze udział.

Następny, czyli czwarty,  punkt klucza zależy już od sformułowania tematu. Jeśli  w  temacie jest mowa o charakterystyce bohaterów, to właśnie  ona będzie rdzeniem klucza. Ten punkt  musi być musi zawierać  najwięcej informacji. Wtedy trzeba po kolei wyciągać z tekstu wszystkie cechy postaci, by  w wypracowaniu umieścić ich charakterystyki. Im dokładniej przeczytamy tekst, tym więcej elementów klucza zawrzemy w wypracowaniu.

Kolejny punkt zwykle dotyczy odwołania do całości utworu. Należy zatem przypomnieć sobie treść lektury i dopasować  pewne jej elementy do tematu wypracowania maturalnego.

W całości wygląda to zatem następująco:

  • wstęp – kilka prostych zdań dotyczących tematu,
  • umiejscowienie fragmentu w całości lektury,
  • określenie sytuacji (czas, miejsce, bohaterowie),
  • rdzeń klucza, czyli to co zasadniczo dotyczy tematu (np., charakterystyka bohaterów, cechy bohatera romantycznego, itp.),
  • odwołanie do całości utworu,
  • wnioski.

Tak wygląda schemat „klucza” do analizy epiki. Według niego można pisać wypracowanie maturalne.

 

poprzednia lekcja kursu maturalnego darmowy kurs maturalny z języka polskiego kolejna lekcja kursu maturalnego

 

 

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

Autorem kursu jest Marlena Ledzianowska właściciel YUPPIE – firmy specjalizującej się w kursach maturalnych z języka polskiego. Marlena Ledzianowska jest absolwentką filologii polskiej na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Podyplomowych Studiów Public Relations w WSB w Toruniu. Pracowała w różnych typach szkół przez 12 lat. Uczyła języka polskiego, kultury języka polskiego oraz retoryki dziennikarskiej. Od ponad dziesięciu lat przygotowuje do matury z języka polskiego z ogromnym powodzeniem. Jej uczniowie osiągają zwykle wyniki powyżej 80% punktów zarówno w przypadku matury rozszerzonej, jak i podstawowej. Najlepsi zdają maturę pisemną na ponad 90%, a ustną na 100%. Przeczytaj więcej…

– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –

 

 

Dodaj komentarz:

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

facebook