Jak obliczyć punkty w rekrutacji na studia?

O przyjęciu na studia decyduje ilość punktów uzyskanych na egzaminie maturalnym, ale także laur bądź miejsce w finale ogólnopolskich olimpiad i konkursów. Udział w nich powoduje, że zasady rekrutacji ulegają zmianie, a każda uczelnia może ustalić własne. Taką naczelną, ogłoszoną przez Ministra Edukacji Narodowej jest pierwszeństwo w rekrutacji. Liczba laureatów i finalistów jest jednak niewielka, a większość maturzystów podlega standardowemu procesowi rekrutacji. Tu należy już zapoznać się z systemem obliczania punktów oraz ich wartością, która zapewni miejsce na wybranej uczelni.

Każda uczelnia określa własne sposoby obliczeń wskaźników kwalifikacyjnych. Wzory, które zdarzają się być dość skomplikowane, są objaśniane na ich stronach internetowych. Sprawdzając progi punktowe, należy zapoznać się, jak w ogóle obliczane są punkty kandydatów.

Podczas rekrutacji, uczelnie wyższe stosują różne sposoby liczenia punktów: sumowanie wszystkich wyników z egzaminu oraz system wagowy.

Sumowanie wyników

Niektóre uczelnie wychodzą naprzeciw potrzebom przyszłych studentów i umieszczają na swoich stronach kalkulatory do samodzielnego obliczenia wskaźnika rekrutacji  „W” (przykład).

Po wypełnieniu właściwych kolumn tj. z przedmiotami jak i poziomem zdawanym na maturze, pojawiają się wyniki przy każdym wydziale uczelni. Wówczas znając wymagane wartości, wiadomo jakie są szanse na miejsce w danej uczelni.

Jeśli uczelnia na swojej stronie oferuje instrukcję, w jaki sposób sumuje punkty kandydatów, można wskaźnik rekrutacyjny obliczyć ręcznie. W tym celu, konieczne jest wybranie uczelni, kierunku studiów i  zapoznanie się z zasadami rekrutacji.

Zwykle obliczenia te są bardzo proste: należy zsumować wyniki procentowe z wymaganych przedmiotów i ewentualnie pomnożyć je przez mnożnik – zależy od poziomu egzaminu (zazwyczaj 0,5 – 1 dla matury podstawowej i 1 – 2 dla rozszerzonej).

Przykładowo, maturzysta zainteresowany kierunkiem Budownictwo na Politechnice Krakowskiej, który zdał matematykę na poziomie rozszerzonym z wynikiem 80%, w postępowaniu rekrutacyjnym zdobędzie 160 punktów. Wynik ten obliczono na podstawie wzoru W = 2R, gdzie R to wartość procentowa z egzaminu z matematyki. Uzyskaną ilość punktów należy porównać z progami ustalonymi w rekrutacji na dany rok.

System wagowy

Przedmioty zdawane na maturze posiadają przypisane wagi. Informacje te zwykle zebrane są w tabelach, z opisem zasad procesu rekrutacyjnego. Wyniki z egzaminu maturalnego należy pomnożyć przez wagę danego przedmiotu, a otrzymany wynik porównać z obowiązującymi zasadami.  Warto podkreślić, że wyższa waga przedmiotu oznacza, że warto zawalczyć o najwyższe noty z jego egzaminu.

Przykładowy maturzysta zamierza złożyć dokumenty rekrutacyjne na Uniwersytet Jagielloński, Wydział Administracji  i Prawa, kierunek Administracja. W tabelach na stronie uczelni, kandydat odnajdzie przedmioty maturalne podzielone na dwie grupy, różniące się wagą. W grupie pierwszej, z przypisaną wagą 35 znajdują się historia, język polski, matematyka i wiedza o społeczeństwie. Wybiera dwa przedmioty z najwyższą oceną na maturze np. historia i język polski, których wyniki to po 75 %. Następnie maturzysta wybiera jeden przedmiot, zdany najlepiej z drugiej grupy z wagą 30, np. biologia z wynikiem 70 %. Podstawia te wyniki do poniższego wzoru:

wynik rekrutacji = [
(przedmiot z grupy I * waga 35)
+ (przedmiot z grupy I *waga 35)
+ (przedmiot z grupy II * waga 30)
] / 100                                                                                          

Wynik rekrutacji tego maturzysty wynosi 73,5 punkty. Czy okaże się wystarczający, należy sprawdzić progi, aktualizowane co roku przez daną uczelnię.

Dużo więcej problemów sprawia przyszłym studentom obliczenie punktów obciążonych wagą szczególnie, gdy nie wszystkie przedmioty są równowartościowe, przykładowo:

• Język polski, przedmiot obowiązkowy, p. podstawowy x 0,6 albo p. rozszerzony x 1, waga = 35%
• Matematyka, przedmiot obowiązkowy, p. podstawowy x 0,6 albo p. rozszerzony x 1, waga = 5%
• Język obcy nowożytny, przedmiot obowiązkowy, p. podstawowy x 0,6 albo p. rozszerzony x 1, waga = 30%
• Przedmioty nieobowiązkowe, jeden albo dwa przedmioty do wyboru z: biologia, historia, historia sztuki, wos, geografia, filozofia, p. podstawowy x 0,6 albo p. rozszerzony x 1 waga = po 15%

Jak zatem obliczyć wynik maturzysty, który zdobył z j. polskiego i angielskiego na poziomie rozszerzonym odpowiednio 75% i 68%, a z matematyki oraz geografii na poziomie podstawowym po 50%? Należy po kolei pomnożyć wyniki procentowe przez wagę oraz mnożnik poziomu, z czego otrzymamy:

75*1*0,35+50*0,6*0,05+68*1*0,3+50*0,6*0,15=52,65

Najbardziej złożony wydaje się system stosowany np. przez Akademię Górniczo-Hutniczą. Uczelnia ta, przyszłym studentom funduje nie lada rozgrzewkę. Takie rozbudowane sposoby obliczeń w procesie rekrutacji mogą zniechęcić do weryfikacji własnych osiągnięć z progami uczelni. Zainteresowani powalczą o ten wynik, a ci, którym brakuje czasu na łamanie głowy, mogą skorzystać z gotowych kalkulatorów opartych na wprowadzaniu wyników matury we właściwe miejsca.

opracowanie: Barbara Granops, aktualizacja: A. Kwaśny