zeszyt (fot. freeimages.com)zeszyt (fot. freeimages.com)

„Tango” S. Mrożka, jako dramat awangardowy

Kolejną lekturą, którą dobrze by było, abyś poznał przed maturą jest „Tango” Sławomira Mrożka. Myślę, że warto przeczytać tę książkę, chociażby ze względu na jej niewielką objętość, ale też ciekawą tematykę, którą porusza.

  • Ten utwór tym bardziej może być dla Ciebie w pewien sposób bliski, bowiem Mrożek jest twórcą współczesnym naszym czasom, a sam utwór powstał dość niedawno, bo w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku.
  • strony otwartej książki (fot. freeimages.com)
    Utwór ten bardzo często był wystawiany na deskach wielu teatrów.
  • Należy także wspomnieć, że autor wykorzystał tutaj dość powszechny w literaturze motyw tańca. Wskazuje na to już sam tytuł.
  • Jeśli chodzi o rodzaj literacki, w jakim napisano ten utwór to zapewne doskonale wiesz, że jest to dramat. A określając go jeszcze bardziej szczegółowo jest to dramat awangardowy.

Czym jest taka odmiana dramatu? Jakie charakterystyczne dla tego gatunku cechy widoczne są w „Tangu” ? Odpowiedź na te pytania znajdziesz poniżej. Jednocześnie mam nadzieję, że ta lekcja zachęci Cię do przeczytania tej lektury w całości. Naprawdę warto :)

Jednak, na samym początku, dla lepszego zrozumienia tych treści zapraszam Cię do obejrzenia krótkiego filmiku o tej lekturze:

CZYM JEST DRAMAT AWANGARDOWY?

  • Ta odmiana dramatu ukształtowała się w XX wieku.
  • Ta forma zrywa z zasadami charakterystycznymi dla dramatu tradycyjnego. Wyróżnia się przede wszystkim innowacyjnością i nowatorstwem w stosunku to klasycznej wersji dramatu.
  • Akcja w takim dramacie jest dość luźna, składa się z kilku wydarzeń i wątków, które nie są ze sobą powiązane, nie występuje pomiędzy nimi ciąg przyczynowo- skutkowy.
  • Bardzo specyficzny dla tej odmiany dramatu jest wykorzystywany w nich nieco eksperymentalny język, a utwory w tej stylistyce zawierają niekonwencjonalne i nietypowe środki wyrazu.
  • W Polsce reprezentantami tego gatunku są: S. Mrożek, W. Gombrowicz i T. Różewicz.

CECHY DRAMATU AWANGARDOWEGO W „TANGU

  • Przede wszystkim cechą tą jest groteskowość. Ukazywana jest ona poprzez stosowanie przez autora często zaskakujących i kontrastowych zestawień. Mogą one dotyczyć różnych elementów świata przedstawionego: postaci, ich, zachowań, wydarzeń, czy przedmiotów. Częstym zabiegiem z tym związanym jest ukazywanie pewnych dotychczasowo obowiązujących schematów i stereotypów w nieco odwróconym i przewartościowanym ujęciu.
  • To pokazywanie, że świat, do którego człowiek jest przyzwyczajony w pewien sposób „stanął na głowie„. Przykładem może być tutaj funkcjonowanie rodziny przedstawionej w utworze. Najmłodsza osoba- Artur wbrew pozorom wydaje się najbardziej dojrzałą osobą. Poucza swoich rodziców i wpaja im tradycyjne wartości, według których powinni postępować. Natomiast starsze pokolenie, jego rodzice i dziadkowie oddają kult pełnej swobodzie obyczajów, a ich zachowanie jest wyjątkowo liberalne. W rodzinie tej doszło do całkowitego odwrócenia się i pomieszania tradycyjnych ról społecznych.
  • uczenie się (fot. freeimages.com)
    Typowa jest także surrealistyczność. Bowiem niektóre sceny, wydarzenia, czy zachowania postaci są wręcz niemożliwe do zaobserwowania w rzeczywistości. Są wyolbrzymione i przedstawione w krzywym zwierciadle. Związane jest to także z nierealnością świata scenicznego. Wiele występujących w poszczególnych scenach rekwizytów wręcz nie pasuje do całości, jest oderwane od tematu, np. katafalk.
  • Znaczenie takiego utworu trzeba odczytywać z wielką uwagą, konieczne jest zwracanie uwagi na mogące pojawić się metafory i symbole.
  • Także tematyka jest spójna, bowiem hołduje awangardowemu mitowi swobody.
  • W utworze mamy do czynienia z groteską, przerysowaniami, paradoksem, zdeformowaniem rzeczywistości, brakiem logiki, wyolbrzymianie, fantastyka, komizm, absurd i karykatura.
  • Mimo nieco zabawnego sposobu przedstawienia tych treści podejmowana tematyka jest często poważna i prowadzi do pesymistycznych wniosków.
  • W utworze takim zderzają się dwa style- niski i wysoki. Widoczna jest nieadekwatność sytuacji do wypowiedzi poszczególnych bohaterów, którzy także są bardzo nietypowi.

PODSUMOWANIE

Przedstawione w tej lekcji opracowanie tego problemu to tylko jeden z elementów, które powinny składać się na dogłębną analizę utworu. Zatem, jeśli w pełni chciałbyś poznać wszystkie poruszane w tej lekturze aspekty przeczytaj ją całą. Jeśli jednak wiesz, że nie zdążysz postaraj się zapoznać z następującymi wątkami: postacią głównego bohatera- Artura, znaczeniem tytułu utworu oraz przedstawioną w nim rewolucją i obrazem rodziny. Powodzenia!

K.M.

 

Dodaj komentarz:

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

facebook